Page Text
________________
થયેલ શિલ્પના ઘુમટને બાહા દેખાય છે. ઊંચાઈ ૫૪ ફીટ છે. (વિશેષ અધિકાર
સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના ચરિત્રે છે) ૨૫ ૧૮૫ મધ્યહિંદના પ્રદેશને નકશો છે (નકશાની સમજૂતિમાં જુઓ) ૨૬ ૧૮૮ જેમ સારનાથનો (ઉપરનું ચિત્ર નં. ૧૭) લાયન પીલર છે. અને જેના કેવળ
શિ૯૫કામવાળા ભાગની ઊંચાઈ ફી. ૬૧૦૩ છે. તેમજ આ સાંચીનગરને સ્તુપ છે. જેની ઊંચાઈ ૨૧-૩ છે. બન્નેની સરખામણી કરી શકાય માટે સાથે જ મૂકયા છે. આથી સમજાશે કે આ બધાં પ્રાચીન તા-સાંચી પ્રદેશવાળાંઅવંતિદેશ સાથે સંબંધ ધરાવનારી વસ્તુઓ છે. પણ કોઈને કોઈ અન્ય કારણસર, અન્ય સ્થાને ઉભી કરવામાં આવેલ છે (વિશેષ અધિકાર સમ્રાટ પ્રિયદશિનના અને ચંદ્રગુપ્ત મૌર્યના વૃત્તાંતે લખેલ છે ત્યાં જુઓ) (આ.
રી. સ. ઈ. ૧૮૭૩-૭૪ બુંદેલખંડ અને માળવા) ૨૭ ૧૮૮ જિલ્લાને નકશો (સમજૂતિ માટે તે વિભાગે જુઓ ) ૨૮–૨૯ ૧૮૯ પ્રથમના સ્તંભની ચ ઉપર કૌંચ પક્ષી અને બીજા સ્તંભ ઉપર મગર
મ છે. તે બને તેં સાંચીની પડોશમાંથી મળી આવ્યા છે. (તેના સ્થાન માટે જુઓ નં. ર૭નો નકશે ) જેમ સાંચીને અને અવંતિના પ્રદેશને જૈન ધર્મ સાથે સંબંધ છે, તેમ આ ભૂમિ ઉપર ઊભા કરેલ આ બને સ્તંભને પણ જૈન ધર્મ સાથે સંબંધ હોવાનું સંભવિત દેખાય છે. ઊંચ સ્તંભ અખંડ મળી આવેલ છે. તેની ઊંચાઈ કી. ૧૭–૧૧ છે. મકરસ્તંભ તૂટેલી સ્થિતિમાંજ મળેલ છે. એટલે તેની ઊંચાઈનું માપ નીકળી શકે તેમ
નથી. (પ્રાપ્તિસ્થાન. આ. રી. સ. ઈ. ૧૮૭૩-૩૪ બુંદેલખંડ માળવા.) ૨૯ પંઠા ઉપરનું કલ્પદ્રુમ તે અહીં ચિત્ર રૂપે ઉતાર્યું છે. પરિચય માટે ઉપરની
હકીકત જુઓ. ૩૦ ૧૭ વિદિશાને નકશે છે (સમજુતિ માટે તે વિભાગે જુઓ) ૩૧ ૧૬) નં. ૩૧ સાંચી સ્તૂપનું તેરણ છે. નં. ૩૨ ભારત સ્તૂપના એક તારણ ૩૨ ૧૯૬૨(પ્રવેશદ્વાર ઉપર ગોઠવેલ કમાન-આરકું) ને નમુને રજુ કરે છે. નં. ૧૯૬૦ ૩૩ મથુરા સ્તૂપના આરકામાંને ના શો ભાગ છે. (મોટે ભાગ તૂટી
ગયેલ હોવાથી જે કાંઈ સચવાઈ રહ્યું છે તેટલું જ બતાવી શકાયું છે. ( વળી જુઓ નીચેનું ચિત્ર નં. ૩૪) વાચક વર્ગ પાસે આ ત્રણે ચિત્ર સરખામણ માટે રજુ કર્યા છે. નં. ૩૩ ને વિદ્વાને એ જૈન ધર્મને હેવાનું પ્રકાશિત કર્યું છે. જ્યારે નં. ૩૧-૩૨ ને બૌદ્ધધર્મનાં હોવાનું ઠરાવે છે. મારી દલીલ એમ છે કે, ત્રણે વસ્તુ જે એક બીજાને સાદશજ હેય તે, ત્રણેને એકજ ધર્મનાં હવાનું શા માટે કરાવી ન શકાય? તેમ આ ત્રણે સ્થળેનાં હિત, એક ધર્મ સાથે સામાન્ય પણે સંકળાયેલાં છે જ. (વિશેષ અધિકાર સમ્રાટ પ્રિયદર્શિનના જીવન ચરિત્રે જુઓ.)
| SR No. | 032483 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |