Page Text
________________
ભારતવર્ષ ]. રિણીના પેટે ઈ. સ. પૂ ૫૭૫ ના અરસામાં હોય તે સંભવિત છે. પછીના જીવન વિષે બહુ થયે હેય એમ ગણત્રી કરતાં કહી શકાય છે. જણાયું નથી. અને ઉમર લાયક થતાં તેણે કેટલીય રાજકુંવરી ( ૮ ) કુંવરી—નામ જણાયું નથી. પણ સાથે પાણિગ્રહણ કર્યા હતાં. પણ યુવાવસ્થામાં જ તેણીની હકીકત કેટલીક રીતે ઉપયોગી હેઈ, પૂર્વ સંસ્કારને લીધે સંસારની અસારતા જાણી, અહીં તેનું નામ ઉતારવાની આવશ્યકતા લાગી છે. અહંન શ્રી મહાવીરના વરદ હસ્તે આશરે ઈ. સ. પૂ. તેણીના જન્મ વિષે તેમજ જનેતા વિષે પણ ૫૪૫ માં દીક્ષા લઈ મુનિપણું ગ્રહણ કર્યું હતું. બધું અંધકારમાં જ છે. પણ તેના જીવનની ખાસ
( ૩-૪-૫ ) કૂણિક, હલ અને વિહલ, આ વિશિષ્ટતા એ છે કે, રાજા બિંબિસારે તેણીને ત્રણે સહોદરો થતા હતા અને રાણી ચિલણાના અતિ શુદ્ર જાતિના એક ચાંગળપુત્ર નામે મેતાર્યા રે પેટે જન્મ્યા હતા. આ ત્રણે જણાનાં વૃત્તાંતે પરણાવી હતી. અલબત્ત કહેવું પડે છે કે જ્યારે આગળ કહેવામાં આવશે.
તે મેતાર્યની સાથે તેણીને પરણાવવામાં આવી, ત્યારે ( ૬ ) નંદિણ-કઈ રાણીના પેટે જન્મ તે તેને શુદ્ધ જાતિને જાણીને જ લગ્ન કરવામાં થયો હતે, અથવા તે સામાજિક જીવન કેવા આવ્યું હતું. પણ પાછળથી જણાયું હતું કે તે પ્રકારે વ્યતીત કર્યું હતું, તે જૈન સાહિત્યમાં પણ જન્મથી તે મહાસૃદ્ધિવાન વૈશ્યનો પુત્ર હતો. પણ જણાયું નથી. જે કાંઈક જણાયું છે તે એટલું જ ભૂત કર્મવાત, ચાંડાળને ત્યાં ઉછેરાયો હતો કે, તેણે દીક્ષા લઈ આધ્યાત્મિક જીવન પૂર્ણ કર્યું અને તેથી ચાંડાળપુત્ર તરીકેજ પ્રસિદ્ધિને પામે હતું. તેને જન્મ ઈ. સ. પૂ. ૫૬૦ માં થી હતો. આ દષ્ટાંતથી સાબિત થાય છે કે, તે સમયે હોય એમ ગણત્રી કાઢી શકાય છે.
સામાજિક બંધારણ૩ અત્યારની પેઠે સંકુચિત ( ૭ ) મનોરમા–આ કુંવરી, રાણી ધારિ- નહોતું. આ મેતાર્યજીએ ૬૪ ઉત્તરજીવનમાં દીક્ષા ણિની પુત્રી અને મેઘકુમારની બહેન થતી હતી. પ્રહણ કરી, આ જીવનનું સાર્થક કર્યું હતું. અને તેણીનું લગ્ન રાજગૃહીનગરના વૈભવશાળી વૈશ્ય તેનું મરણ જૈન ધર્મવિધી પુરૂષના અત્યાચારથી ગૃહસ્થ નામે કૃતપુણ્ય સાથે થયું હતું. અને કરૂણાજનક સ્થિતિમાં બનવા પામ્યું હતું. તેણીને જન્મ ઈ. સ. પૂ. ૫૭૨ ની આસપાસ આ આઠ ઉપરાંત પણ અનેક કુંવરકુંવરીનાં થયો હોય એમ ગણી શકાય છે, એટલે લગ્ન પણ નામ: વિધવિધ પુસ્તકમાં જણાવાયાં છે. જ્યારે ઇ. સ. પૂ. ૫૫૮ આસપાસ કરવામાં આવ્યું ઉપાંચ અને નિયુક્તિના આધારે, ઈડીઅન એન્ટી
( ૮૧ ) જુએ ઉપરની હકીકત તથા તેને લગતી ટી. નં. ૭ી..
(૮૨) આ હકીકતથી સાબિત થાય છે કે, તે સમયે વર્ણાશ્રમધર્મ અસ્તિ ધરાવતા હતા ખરે. પણ લગ્નસંરથાના નિયમે તે આધારે કાંઈ ચાલતા નહોતા. રાન શ્રેણિક પોતે પણ વેશ્ય કન્યાને-સુનંદારાણીને પર હતું. તેમ પિતાની આ કુંવરી મનેરમા ઉપરાંત, બીજી કુંવરીને તે વળી શુદ્ર વણના વર વેરે પરણાવી
હતી. જુઓ ૮ મા સંતાનની હકીકત,
(૮૩ ) સરખાવો ઉપરની હકીકત તથા ટીકા નં. ૮૨,
( ૮૪ ) શ્રી મહાવીરના અગિઆર ગણધર હતા તેમાં પણ મેતાર્યા નામના એક ગણધર હતા, તે વ્યકિત જુદી છે. આમના વિશેષ જીવન માટે જુઓ ભ. બા. પૃ. ભા. ૫, ૬૨.
( ૮૫ ) જૈન સાહિત્ય માંથી નીચે પ્રમાણે
| SR No. | 032483 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |