Page Text
________________
૧૨૮ '
સત્તાધીશ
[ પ્રાચીન
વિશ્રાંતિ લીધી. એવામાં પર્યુષણું પર્વટ આવી પહોંચ્યું. એટલે ઉદયને તે દિવસને ઉપવાસ કર્યો અને રસોઈયાને ફકત ચંડને માટેજ તેને મનગમતી રસોઇ કરવા જણાવ્યું. રસોઈયાએ ચંડને ભાવતા ભોજનમાં શું જોઈએ છે એમ પૂછયું. ચંડને આ પ્રશ્નાવલીમાં શંકા પડતાં તેણે રસોઇયાને કહ્યું કે કોઈ દિવસ નહીં ને આજે તું કેમ આમ પૂછે છે ? ત્યારે રસોઈયાએ કહ્યું કે આજે તે મહારાજા ઉદયનને પયુષણને ઉપવાસ છે. ચંડને પિતાને ખાવામાં કોઈ પદાર્થ સાથે ઝેર મેળવીને આપવામાં આવશે એવો શક જવાથી તેણે કહ્યું કે, હું પણ જૈન છું અને મારે પણ મહાન ધાર્મિક પ્રસંગે ઉપવાસ કર
જ જોઈએ, પણ આવા આકસ્મિક પ્રસંગો ઘટેલા હોવાથી માનસિક અશાંતિને લઈને હું ઉપવાસ કરવાનું ભૂલી ગયો હતો રસોઇયાએ આ સંદેશે મહારાજા ઉદયનને કહી સંભળાવ્યો. રાજા ચંડ પણ એક શ્રાવક છે એવું, જાણવામાં આવતાંજ રાજા ઉદયન તરતજ રાજા ચંડ પાસે દોડી ગયો અને અજાણપણે પિતાના એક ધર્મબંધુ પ્રત્યે, ચલાવવામાં આવેલાં આવાં વર્તન માટે દિલગીરી દર્શાવી, એટલું જ નહીં, પણ તેના ભાલપ્રદેશપરને સુવર્ણપટ કાઢી નાંખી સાંવત્સરિક પ્રતિક્રમણ પણ કરાવ્યું. ઉપરાંત તેને પિતાના બંધનમાંથી મુકત કરીને પછી પોતે વિતભયપટ્ટણમાં પાછો ફર્યો.૮૮
આ ઉપરથી સમજાશે કે ( ૧ ) ઉદયન સાથે રાણી પ્રભાવતીના લગ્ન થયા બાદ ઘણા વર્ષ સુધી તેણીએ પ્રતિમા પૂછ હતી; ( ૨ ) અને પિતાનું મરણું નજીક આવેલું જાણી દીક્ષા લઈ લીધી હતી તથા તે પ્રતિમા તેણીએ પિતાની દાસીને પૂજા અર્ચન માટે આપી દીધી હતી. ( ૩ ) તે મૂર્તિ આ દાસી પાસે પણ કેટલાય વર્ષ સુધી રહી હતી પછી (૪) તેણીને દેવી સહાયથી રાજા ચંડ સાથે લગ્ન કરવાનો અવસર પ્રાપ્ત થયો હતો અને તે સમયે, મજકુર પ્રતિમા પિતાની સાથે તેણી અવંતિમાં લાવી હતી (૫) હવે તે તે રાણી તરીકે રહેલી અને સુખચેનમાં દીવસો ગાળતી હતી. કેટલેક કાળે રાજા ઉદયનને પ્રતિમા ચોરાયાની ખબર પડી અને ભાળ કાઢતા, તે અવંતિમાં હોવાને પત્તો લાગ્યો હતો ( ૬ ) પછી તે પ્રતિમા પાછી મેળવવાને સરસંદેશા ચાલ્યા અને પરિણામે યુદ્ધ જામ્યું હતું ( ૭ ) રાજા ઉદયનની છત થઈ હતી; દાસી-રાણી નાશી ગઈ, પણ રાજા ચંડ કેદ પકડાયો હતો, રાજા ઉદયને મૂર્તિને પિતાના નગરે લઈ જવા કોશિશ કરી પણ તે ત્યાંથી ખસી નહોતી; રાણી પ્રભાવતીને જીવ જે તે સમયે દેવતા થયો હતો તેણે અંતરીક્ષ રહીને રાજાને વાણી સંભળાવી કે તારું પાટનગર છેડા વખતમાંજ રેતીના વરસાદ અને મોટા વાવટાળથી નાશ પામવાનું છે માટે પ્રતિમાજીને અહીં જ
ઇસ્ક્રીપ્શન્સ ઈન્ડીકેરમ (સર કનિંગહામનું રચેલું ) ૫. ૩ પૃ. ૭૯ ઉપર ડોકટર ફલાટે લખેલ ટીકા વાંચે.
( ૮૧) પર્યુષણ પર્વને માત્ર એક જ દિવસ તે સમયે પાળવામાં આવતે એમ આ ઉપરથી સમજાય છે. હાલ આઠ દીવસ સુધી તેની મર્યાદા ગણાય છે. જુઓ નીચેનું ટીપ્પણ ન. ૯૦
( ૮૭) આ ઉ૫રથી સમજાય છે કે આ સમય
સુધી ચંડ રાજએ જન ધર્મ સ્વીકાર્યો નહોતે.
( ૮૮ ) મહાવીરને ઈ, સ, , ૫૫૬=મ. પૂ. ૩૦ માં કેવલ્ય ઉન્ન થયું તે પહેલાં થોડાંક વર્ષે આ બનાવ બન્યો છે ( ઉપરનાં ટી, ૭૭ અને ૮૨ જુઓ ) એટલે આપણે તેને ઈ. સ. પૂ. પ૬૧ મૂકીશું.
( ૯ ) આ દેવીવાણી કેવી સાચી પડી હતી અને વિતભચ પદણને કે નાશ થયે હો, તથા હાલ
| SR No. | 032483 |
| Book Title | Prachin Bharat Varsh Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Tribhuvandas Laherchand Shah |
| Publisher | Shashikant and Co |
| Publication Year | 1935 |
| Total Pages | 524 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |