________________
ગ્રંથ વિષયે પ્રશસ્તિ.
તેમાં નીચે પ્રમાણે વિભાગ પાડ્યા છે. (૪) ઉદ્દભવ અને ઉત્પત્તિ. (1) લેખકનું સામાન્ય વક્તવ્યું અથવા ગ્રંથનું ઘડતર (૬) લેખકનું વિશેષ વક્તવ્ય અથવા ગ્રંથપ્રસ્તાવના અને ખૂબીઓ અને (૪) પ્રકાશકનું નિવેદન,
(બ) ઉદ્દભવ અને ઉત્તિ લગભગ પચીસ વર્ષ ઉપર-સં. ૧૯૬૫ ના વૈશાખ સુદ ૩ (અક્ષયતૃતીયા) ના
દિવસે કેટલાક વિચારના પરિણામે જેનમતસર્વસંગ્રહ-જેન વિચાર જન્મ, જ્ઞાનાર્વ --Encyclopaedia Jainica રચવાને મને રથ
નક્કી કર્યો. પ્રગતિનિવૃત્તિના અનેક પ્રમાણની ભરતીઓ વચ્ચે ઝોલાં ખાતા, જાતમહેનત કરીને તથા સ્ટાફ રાકી, ગુજરાત કાઠિયાવાડના પુસ્તક ભંડારે વરાવી, ઘટતી નોંધ કરવામાં વીસેક વર્ષ નીકળી ગયા. અને સં. ૧૯૮૪-૮૫ ની સાલ આવી પહોંચી.
જણાવવાની જરૂર છે, વચ્ચે ૧૯૭૮ માં (ઈ. સ. ૧૯૨૨ માં) ધી જેન પબ્લીશર્સ નામની એક લીમીટેડ કંપની કરી હતી. તેને પ્રાથમિક આરંભ પણ કરી દીધેલ અને શેર ભરાવવાની શરૂઆત કરવા માંડી કે કેટલાક સંજોગ વિરૂદ્ધ ગયા. એટલે કરેલ પ્રયાસ અને ખર્ચ છતાં, તેમજ સડક સાફ હોવા છતાં, આગળ વધવાનું કામ અટકાવી દેવું પડયું હતું. પાછું ૧૯૮૪ માં ઉપાડવાની ઈચ્છા કરી. આ વખતે એમ વિચાર કર્યો કે, એકદમ તેવું જંગી સાહસ ઉપાડવા પહેલાં, પ્રથમ તેની વાનકી રૂપે કાંઇક બહાર પાડવું, અને તેને કેવો આદર મળે છે તે જોઈને આગળ વધવાનું ઘડી કાઢવું. થોડા ઘણું લેખ એક બે માસિકમાં લખ્યા. કાંઈક પ્રોત્સાહન પણ મળ્યું. ત્યાં વળી અભ્યાસ કરતાં કરતા, એવા વિચાર ઉપર આવી જવાયું કે, સમ્રાટ અશોક અને પ્રિયદર્શિન બનેને જે એકજ વ્યક્તિ ધારી લેવામાં આવે છે, તે બને ભિન્ન ભિન્ન છે. અને ભિન્ન જ કરે , પછી એક બીજાની અડોઅડ સમયેજ થયેલ હોવા જોઈએ, તેમજ બને ભિન્ન ભિન્ન સંપ્રદાયી હોવા જોઈએ. આ પ્રમાણે કલ્પના થઈ. એટલે સં. ૧૯૩ માં કેટલાક એતિહાસિક પુસ્તકે ખાસ મંગાવી જે અભ્યાસ કર્યો હતો અને મહારાજા સંપ્રતિ વિશે ઘણું વાંચેલું, તે સમરણમાં ખડું થઈ ગયું. તેમાં પણ WIH 812 Sacred Books of the East xxii. by Prof. H. J. Jacobi,