________________
છકર્મના બંધસ્થાનનો કાળ એકસમય છે. તથા દશમા ગુણઠાણાનો કાળ અંતર્મુહૂર્ત છે અને ત્યાં જ એકી સાથે ૬ કર્મો બંધાય છે. બીજે ક્યાંય છ કર્મો બંધાતા નથી. તેથી ઉત્કૃષ્ટથી છકર્મના બંધસ્થાનનો કાળ અંતર્મુહૂર્ત છે.
એકકર્મનું બંધસ્થાન :
૧૧ થી ૧૩ ગુણઠાણા સુધી એક જ વેદનીય કર્મ બંધાય છે. એટલે એક કર્મના બંધનો કાળ જઘન્યથી એકસમય અને ઉત્કૃષ્ટથી દેશોન પૂર્વક્રોડ વર્ષ છે. કારણકે જે મનુષ્ય ઉપશમશ્રેણીમાં ૧૧મા ગુણઠાણે એકસમય રહીને, આયુષ્ય પૂર્ણ થવાથી મૃત્યુ પામીને, બીજા સમયે દેવ થાય છે ત્યાં તે જીવ દેવભવના પ્રથમ સમયે જ્ઞાનાવરણીયાદિ-૭ કર્મોને બાંધે છે એટલે તે જીવ એકકર્મનો બંધ એક જ સમય કરી શકે છે. એટલે જઘન્યથી એક કર્મના બંધનો કાળ એકસમય છે અને ઉત્કૃષ્ટથી એકકર્મના બંધનો કાળ દેશોનપૂર્વક્રોડવર્ષ છે. કારણકે જે પૂર્વક્રોડવર્ષના આયુષ્યવાળો મનુષ્ય સાધિક ૮ વર્ષની ઉંમરે ઘાતીકર્મોનો ક્ષય કરીને કેવળજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે, તે સાધિક ૮ વર્ષ ન્યૂનપૂર્વક્રોડવર્ષ=દેશોનપૂર્વક્રોડવર્ષ સુધી એક જ વેદનીયકર્મને બાંધે છે. તેથી ઉત્કૃષ્ટથી એકકર્મના બંધનો કાળ દેશોનપૂર્વક્રોડવર્ષ છે. -: બંધસ્થાનનો કાળ :
બંધસ્થાન જઘન્યકાળ
↓
↓
-2
91>
-3
૧+
અંતર્મુહૂર્ત અંતર્મુહૂર્ત
એકસમય એકસમય
ઉત્કૃષ્ટકાળ
↓
અંતર્મુહૂર્ત
અંતર્મુહૂર્તન્યૂન પૂર્વક્રોડવર્ષનો ત્રીજો ભાગ અધિક
છ માસ ન્યૂન ૩૩ સાગરોપમ
અંતર્મુહૂર્ત દેશોનપૂર્વક્રોડવર્ષ
૫૧
