________________
-જ્ઞાનપંચમીની કથા.
૫
આરાધનાથી સુખની પ્રાપ્તિ અને દુઃખને નાશ થાય છે. માટે આ જ્ઞાન પંચમી અથવા સોભાગ્ય પંચમીની આરાધના કરવાથી તેના રે નાશ પામશે અને સુખી થશે. ” આ પર્વની આરાધના આ પ્રમાણે કરવી –
કારતક માસની સુદ પંચમીએ વિધિપૂર્વક ઉપવાસ કરે. ઉંચા આસને પુસ્તકાદિ જ્ઞાનને સ્થાપન કરી તેની -સુગંધિદાર પુષ્પ તથા વાસક્ષેપથી પૂજા કરવી. ધૂપ કર. પાંચ દિવેટને દીપક કરો. પાંચ વર્ણનાં ધાન્ય, પાંચ પ્રકારનાં પકવાન્ન તથા પાંચ જાતિનાં ફળ મૂકીને એકાવન સાથીયા કરવા. “નમે નાણસ્સ' એ પદની ૨૦ નવકારવાળી ગણવી. જ્ઞાનનું ચિત્યવંદન કરવું. તથા જ્ઞાનની આરાધના માટે ૫૧ લેગસ્સનો કાઉસગ્ગ કરે. આ પ્રમાણે જાવજજીવ સુધી કારતક સુદ પાંચમની આરાધના કરવી. બીજી રીત એવી પણ છે કે કારતક સુદ પાંચમથી આરંભી દરેક માસની સુદ પાંચમે ઉપરની વિધિ કરવી. એ પ્રમાણે પાંચ -વરસ અને પાંચ માસ કરે તે આ તપ પૂરો થાય. આ દિવસે પૌષધ કર્યો હોય તે પારણાને દિવસે વિધિ કરવી. તપ પૂરે થાય ત્યારે યથાશક્તિ પાંચ જ્ઞાનનું ઉદ્યાપન (ઉજમણું) કરવું.” ગુરૂનાં વચન સાંભળી ગુણસુંદરીએ જ્ઞાન પંચમીનું આરાધન કરવાનું ગુરૂ પાસે સ્વીકાર્યું. અને તેણે ત્યાર પછી તેનું વિધિપૂર્વક પાલન કર્યું.
તે વખતે અજિતસેન રાજાએ પણ ગુરૂ મહારાજને પૂછયું કે “હે ગુરૂ મહારાજ ! આ મારે પુત્ર વરદત્ત એક અક્ષર પણ ભણી શકતું નથી તથા કઢના રેગથી પીડા