________________
પનિહારી જ્યારે કૂવામાંથી પાણી સીંચીને બહાર કાઢતી હોય, ત્યારે પનઘટ પાસેથી પસાર થતો કોઇ વટેમાર્ગુ પાણી પીવા માટે આવે તો પનિહારી તેની નાત-જાત કાંઇ પણ પૂછયા વિના પોતાની ગાગરમાંથી પથિકના ખોબામાં જલધારા કરી તૃષાથી સુકાતા તેના કંઠને શીતળ જળથી તૃપ્ત કરે છે, એવી જ રીતે જ્ઞાનીઓ-સત્પુરુષો પાસે આપણે જ્ઞાનની તરસ લઇ પરમ વિનયભાવથી જઇશું તો આપણા પર કરુણા કરનારા તે સંતો આપણી જિજ્ઞાસાને જ્ઞાનદાનથી પરિતોષ કરશે.
જ્ઞાનીઓને સોનાની ખાણના ખાણિયા જેવા કહ્યા છે. ખાણિયાઓ સોનાની ખાણના માટી મિશ્રિત પથ્થરો તોડી બહાર કાઢી, પથ્થર, માટીમાંથી સોનાના કણો અલગ કરવાનો પુરુષાર્થ કરે છે, ફળસ્વરૂપ શુદ્ધ સોનાની લગડીઓ પ્રાપ્ત કરે છે.
શાસ્ત્રનું જ્ઞાન કાચા સોના જેવું છે. જ્ઞાની પુરુષો સંતોનાં વચનામૃત, શાસ્ત્ર સ્વાધ્યાય, તત્ત્વોના પરિશીલન, અને વિચારમંથનના પરિપાક રૂપે પ્રાપ્ત થતાં અનુભવજ્ઞાન પછી શાસ્ત્રોનું અર્થઘટન કરે છે.
સત્પુરુષો પોતાના જીવનની પ્રયોગશાળામાં નિશ્ચય અને વ્યવહારના સમન્વય દ્વારા, ધર્મનાં રહસ્યોની સમજણ આપણને જે સ્વરૂપમાં આપે છે, તે કિંમતી સોનાની લગડી સમાન છે.
સોનાની લગડી જો તિજોરીમાં કે સેફમાં મૂકી દઇએ તો આપણે દાગીના પહેરી શકતા નથી. પરંતુ તે લગડીમાંથી મનમોહક ઘરેણાં સોની પાસે બનાવવાનો પુરુષાર્થ કરીએ તો સુવર્ણ અલંકારોથી દેહને સુશોભિત કરવાનો લહાવો માણી શકાય. જ્ઞાનીઓએ આપેલ સોનાની લગડી જેવા ઉપદેશને જો આપણી પાત્રતા અને શક્તિ પ્રમાણે વિવેક યુક્ત પુરુષાર્થથી આચરણમાં મૂકીશું તો. જેમ સુવર્ણ અલંકારો દેહને સુશોભિત કરે તેમ આ આચરણનાં અલંકારો આપણા આત્માને શોભાવશે, જે જીવનને સમક્તિના રાજમાર્ગ પ્રતિ દોરી જશે.
૫૭
