________________
(૨) અને ભવ્ય તંબુ હતે. છાવણીમાં રાતદિવસ પહેરો ભરનારા સુભટો પિતાની ફરજ અદા કરી રહ્યા હતા.
રાજા અનરણ્ય શરીરે મજબુત અને કદાવર હતો. એનું વય લગભગ ત્રીશેક વર્ષનું લાગતું હતું. એ રાજાનું શરીર પ્રચંડ, ભરાવદાર અને ભવ્ય હતું. જો કે તે પ્રચંડ અને વિ. શાળ સૈન્યના બળવાળો હોવા છતાં રાજા અનરણ્ય પિતાના પરાક્રમ ઉપર વિશેષ મુસ્તાક રહે. રાજ્યગાદી ઉપર આવ્યા પછી ઘણા શત્રુઓને એણે પિતાને હાથ બતાવ્યું હતું એના પિતાના જે એ પરાક્રમી અને શૂરવીર હતા. ઘણા રાજાઓને જીતીને એના પિતા રઘુરાજાએ અયોધ્યાની ગાદી નિષ્ફટક બનાવી હતી. એ ગાદી ઉપર આવેલા અનરણ્ય રાજાએ તાજને નહિ માનનારા રાજાઓને નમાવી પિતાની આજ્ઞા મનાવી હતી. આજે એના રાજ્યમાં શાંતિ હતી, એ શાંતિને લાભ લઈને પ્રજા પિતાને ધંધે નિર્ભયપણે કર્યો જતી હતી. જયારે પ્રજાજને શાંતિને લાભ લેતા હતા, તે પછી રાજા શાંતિને આસ્વાદ કેમ ન લે? | ભજન કાર્યથી નિવૃત્ત થઈને અનરણ્ય (અજય) રાજા પિતાની રાવટીમાં બેઠેલે હતું, અનેક પ્રકારના વિચારોમાં તે નિમગ્ન હતું. એની આંખો પાણીવાળી અને તેજદાર હતી. જેની ઉપર પડતી તે તેજથી ડઘાઈ જ જતો. એ ભરાવદાર ગેરવદનને પ્રતાપ શત્રુઓને અંજાવાને પુરતું હતું, એ
૧ અજયરાજાનું બીજું નામ અનરણ્ય હતું.
