________________
તવ પૃચ્છા વાઉકાય. તે પ્રત્યેકના ૪-૪ ભેદ સૂકુમ, બાદર, અપર્યાપ્તિ અને પર્યાપ્તિ કુલ ૧૬ ભેદ. આ વનસ્પતિકાયના ૬ ભેદ ૧. સૂક્ષમ ૨. સાધારણ ૩. પ્રત્યેક. એ ત્રણના અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તા.
ત્રણ વિકલેન્દ્રિયના ૬ ભેદ–બેઈન્દ્રિય, તેઈન્દ્રિય, ચઉરિન્દ્રિયના અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તા.
એ રીતે ૧૬ + ૬૦ + ૬ = ૨૮ ભેદ થયા.
તિર્યંચ પંચેન્દ્રિયના ૨૦ ભેદ–જળચર, સ્થળચર, બેચર, ઉરપરિસર્પ, ભુજપરિસર્પ એ પાંચના અસંજ્ઞી અને સંજ્ઞી, અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તા ૫ ૪૨ ૪૨ = ૨૦ ભેદ થયા.
ઉપરોકત ૨૮ + ૬૦ = ૪૮ ભેદ તિર્યંચના થયા.
પ્રશ્ન ૭૯-મનુષ્ય કોને કહે છે?
ઉત્તર–મનુષ્ય–ગતિ નામકર્મવાળા જીવને મનુષ્ય કહેવાય છે. જે જીવ સ્વભાવથી ભદ્ર, વિનીત, દયાળુ તથા બીજા કેઈની ઈર્ષા કરતા નથી તેવા મરીને પ્રાયઃ મનુષ્યભવમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
પ્રશ્ન મનુષ્યના કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર-૩૦૩ ભેદ-૧૫ કર્મભૂમિ, ૩૦ અકર્મભૂમિ અને પ૬ અંતરદ્વીપ એ ત્રણે મળીને ૧૦૧ સંજ્ઞી મનુષ્યના અપર્યાપ્તા અને પર્યાપ્તાના ભેદ કરતાં ૨૦૨, તથા એ