________________
૨૬૩ muvuvin
મોક્ષ તત્વ
પ્રશ્ન ૪૭-અવગ્રહના કેટલા ભેદ છે? ઉત્તર-(૧) વ્યંજનાવગ્રહ અને (૨) અર્થાવગ્રહ. પ્રશ્ન ૪૮-વ્યંજનાવગ્રહ કેને કહે છે?
ઉત્તર-શ્રોત્ર આદિ ઉપકરણ દ્રવ્ય-ઈન્દ્રિયોની સાથે શબ્દાદિ પુદ્ગલનું વ્યંજન–સંબંધ થવો.
પ્રશ્ન ૪૯-વ્યંજનાવગ્રહના કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર–શ્રોત્રેન્દ્રિય વ્યંજનાવગ્રહ (૨) ઘ્રાણેન્દ્રિય વ્યંજનાવગ્રહ (૩) રસનેન્દ્રિય વ્યંજનાવગ્રહ અને (૪) સ્પર્શનેન્દ્રિય વ્યંજનાવગ્રહ.
પ્રશ્ન ૫૦–અર્થાવગ્રહ કોને કહે છે?
ઉત્તર-શ્રોત્ર આદિ ઉપકરણ દ્રવ્ય ઈન્દ્રિયોનાં નિમિત્તથી શ્રોત્ર આદિ ભાવ ઈન્દ્રિયો દ્વારા શબ્દાદિ પદાર્થોને અવ્યક્ત રૂપથી જાણવા–અર્થાવગ્રહ છે.
પ્રશ્ન પર–અર્થાવગ્રહના કેટલા ભેદ છે?
ઉત્તર–(૧) શ્રોત્રેન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ (૨) ચક્ષુરિન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ (૩) ઘ્રાણેન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ (૪) રસનેન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ (૫) સ્પર્શનેન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ અને (૬) અનિન્દ્રિય અર્થાવગ્રહ.
પ્રશ્ન પર-ઈહા કેને કહે છે?
ઉત્તર-અવગ્રહ દ્વારા અવ્યક્તરૂપથી જાણેલા પદાર્થની વિશેષ–યથાર્થ વિચારણા કરવી તે ઈહા છે. જેમકે અંધકારમાં