________________
બંધ તત્વ
૨૦
પ્રશ્ન ૩ર-આયુકર્મ કેને કહે છે?
ઉત્તર–જેના ઉદયથી પ્રાણી કઈ શરીરમાં અમુક મુદત સુધી જીવિત રહે છે તથા આયુ ક્ષય થવાથી મરે. છે. જીવને શરીરમાં બંધાઈને રહેવું, તે આયુ કર્મના. કારણે છે.
પ્રશ્ન ૩-આયુ કર્મથી જીવને શી હાનિ થાય છે??
ઉત્તર–મોહ, અજ્ઞાન, અસંયમ અને મિથ્યાત્વથી વૃદ્ધિ પામેલા અનાદિ સંસારમાં આયુકર્મના ઉદયથી જીવ. મનુષ્ય-પશુ આદિ ગતિમાં રેકાઈ રહે છે. જેવી રીતે. અપરાધીને કારાગૃહ (જેલ)માં પુરી દેવામાં આવે તે તે. નિર્ધારિત કાળ સુધી છુટી શકતું નથી. એ રીતે આયુકર્મ જે ગતિમાં શરીરરૂપી કારાગારમાં જીવને ફસાવે છે તે. તેની મુદત સુધી શરીરમાં કેદ રાખે છે. તે જ પરતંત્રતા છે..
પ્રશ્ન ૩૪-નામ કર્મ કેને કહે છે?
ઉત્તર–જે કર્મના ઉદયથી જીવ નરક–પશુ આદિ ગતિ-જાતિ–શરીર અંગોપાંગ, આકૃતિરૂપ-રંગાદિ નાનાપર્યાનો અનુભવ કરે અને જે જીવના અમૂર્તત્વ ગુણને પ્રગટ થવા ન દે તેને નામકર્મ” કહેવાય છે. તે મનુષ્ય પશુ આદિના સારા-નરસા રૂપ ધારણ કરાવે છે. જેવી રીતે ચિત્રકાર ઊંટ, ઘેડા, ગધેડા, સુંદરી વગેરે જુદા જુદાચિત્ર બનાવે છે.
પ્રશ્ન ૩પ-ગોત્ર કમ કોને કહે છે ?
