________________
નિર્જરા તરવ
૧૯૩ રડવું, (૨) ચિન-આંખોમાં આંસુ લાવીને દીન ભાવ લાવ, (૩) પરિવેદના-વારંવાર કિલષ્ટ ભાષણ કરવું, વિલાપ કરે, (૪) તપનતા–ટપટપ આંસુ પાડવા. ઈષ્ટ વિયેગ, અનિષ્ટ સંગ અને વેદનાના નિમિત્તથી આ ચાર ચિન્હ થાય છે.
પ્રશ્ન ટ૭-આર્તધ્યાનના કેટલા ભેદ થાય છે?
ઉત્તર-(૧) અમનેઝ સંગના વિયોગની ચિંતા (૨) ઈષ્ટ અવિયેગની ચિંતા (૩) રોગ–મુકિત ચિંતા અને (૪) કામગ અવિયેગ ચિંતા.
પ્રશ્ન ૪૮-રૌદ્રધ્યાન શું છે?
ઉત્તર-ધની પરિણતી અથવા કુરતાને ભાવ જેમાં રહેલ હોય. બીજાને મારવું, પીટવું, ઠગવું અને દુઃખી કરવાની ભાવના, જે ચિંતનનાં મૂળમાં હોય, એવા કુવિચાર યુક્ત ધ્યાનને બૌદ્રધ્યાન કહેવાય છે.
પ્રશ્ન –ૌદ્રધ્યાનના કેટલા ભેદ છે ?
ઉત્તર-ચાર – (૧). હિંસાનુબંધી – હિંસાથી સંબંધિત એકાગ્ર ચિંતન, (ર) મૃષાનુબંધી–અસત્યથી સંબંધિત એકાગ્ર ચિંતન, (૩) સ્નેનાનુબંધી–ચીયકર્મથી સંબંધિત એકાગ્ર ચિંતન અને (૪) સંરક્ષણાનુબંધીધનાદિના રક્ષણથી સંબંધિત ભયંકર ચિંતન અથવા કોઈને બંદી (કેદી બનાવવા આદિ રૂપ ખરાબ ચિંતન.)
પ્રશ્ન પ૦-રૌદ્રધ્યાનનાં કેટલા લક્ષણ છે? ૧૩
