________________
સવર વત્ત્વ
૧૧૯
પ્રશ્ન ૧૬–મન ગુપ્તિ કાને કહે છે ?
ઉત્તર-આત્ત ધ્યાન, રૌદ્ર ધ્યાન, સર'ભ, સમારંભ, આરંભ સંબંધી સકલ્પ ન કરવા, ધર્મ ધ્યાન સ`ખધી ચિંતન કરવુ', મધ્યસ્થભાવ રાખવા, શુભ-અશુભ યાગાને રોકીને યાગનિરોધ અવસ્થામાં થવાવાળી અંતરાત્માની અવસ્થા પ્રાપ્ત કરવી તે ‘મન ગુપ્તિ' છે.
પ્રશ્ન ૧૭-વચન ગુપ્તિ કોને કહે છે ?
ઉત્તર–વચનના અશુભ વ્યાપાર અર્થાત્ સંરભ, સમારંભ અને આરંભ સંબંધી વચનના ત્યાગ કરવા, વિકથા ન કરવી અને મૌન રહેવુ તે વચન ગુપ્તિ' છે.
પ્રશ્ન ૧૮-કાય ગુપ્તિ કોને કહે છે ?
ઉત્તર-ઊઠવું, બેસવું, ઊભા રહેવું આદિ કાયિક પ્રવૃત્તિ ન કરવી, યત્નાપૂર્વક કાયાની પ્રવૃત્તિ કરવી અને અશુભ પ્રવૃત્તિના ત્યાગ કરવા તે કાયગુપ્તિ' છે.
પ્રશ્ન ૧૯–બાવીસ પરિષહુ કયા કયા છે ?
ઉત્તર-૧. ક્ષુધા પરિષહ, ૨. પિપાસા, ૩. શીત, ૪. ઉષ્ણુ, પ. શમશક, ૬. અચેલ, ૭. અતિ, ૮. સ્રી, ૯. ચર્ચા, ૧૦. નિષદ્યા, ૧૧. શય્યા, ૧૨. આક્રોશ, ૧૩. વધ, ૧૪. યાચના, ૧૫. અલાભ, ૧૬. રાગ, ૧૭. તૃણુસ્પર્ધા, ૧૮. જલ, ૧૯. સત્કાર–પુરસ્કાર, ૨૦. પ્રજ્ઞા, ૨૧. અજ્ઞાન અને ૨૨. સમ્યકૃત્વ પરિષહ.
પ્રશ્ન ૨૦–ખાવીસ પરિષહોનુ વિશેષ સ્વરૂપ શુ' છે !