________________
૧૪
રવામાં જાબુફળનું દર્શન કર્યું હતું તેથી પુત્રનું નામ જબુકુમાર રાખવામાં આવ્યું. જબુકુમારને યુવાવરથામાં જ દીક્ષા લેવાની ઈચ્છા જાગી હતી. પણ માબાપની તેમાં સંમતિ નહોતી જબુએ જીવનભર બ્રહ્મચર્ય પાળવાનું વ્રત લીધું હતું. પણ તે પૂર્વે માબાપે આઠ કન્યાઓ સાથે જંબુના વિવાહ કર્યા હતા અને તેમણે જબુને પ્રથમ આઠે કન્યાઓની સાથે લગ્ન કરી લેવાનું દબાણ કર્યું. તેને વશ થઈને જંબુએ લગ્ન તે કર્યો પણ તે પછી તુરત જ એણે દીક્ષા લીધી હતી. અને તેની સાથે તેની આઠ પત્નીઓએ તેમ જ તેના માતાપિતાએ પણ દીક્ષા લઈને સંસાર છોડ્યો હતા. જબુસ્વામીએ બ્રહ્મચર્ય વ્રતનું અખંડ પાલન કરીને કેવળ જ્ઞાનની ઉપાસના જીવનભર ચાલુ રાખી હતી અને એમણે કેવળ જ્ઞાન મેળવ્યું પણ હતું. એમની જ્ઞાનોપાસનાને માગ એટલે બધો સરળ નહોતા. એક બાજુ શૃંગારરસના સતત વહેતા પ્રવાહને કારણે તેમને માટે ભેગવિલાસમાં સરી પડવાને પૂરો અવકાશ હતો, બીજી બાજુ પર્વતારોહણ જેવી દુર્ગમ જ્ઞાનોપાસના હતી, પરંતુ તે છતાં એમણે જ્ઞાન પાસનાના દુર્ગમ માર્ગ પર અવિશ્રાન્તપણે અને અવિસ્તપણે આરોહણ ચાલુ રાખ્યું જ હતું. આ કથાનું પુગલ આમ આટલું દળદાર થાય નહિ પરંતુ મુખ્ય કથાના પ્રવાહમાં જ બુસ્વામીને મુખે કહેવાયેલી સંસારની નિઃસારતા દઢાવતી અને કેવળ જ્ઞાનની પ્રતિષ્ઠા કરતી અસંખ્ય આડ કથાઓનાં નાનાં નાનાં ઝરણાં એમાં ભળતાં આ રાસને એક મહાનદ સજ. શગારરસને ને ભેગવિલાસની કથાઓના આ લેખક જે સામાન્ય હોય તે એનું સર્જન વાસના ઉદીપક બની રહેવાને પૂરે સંભવ ગણાય. શ્રી યશોવિજયજી એ કોઈ સાધારણ સર્જક ન હતા, તેમ એમને આશય ભોગવિલાસની વાર્તાઓ લખવાનું ન હતું. એમને ભેગવિલાસના મિથ્યાત્વની પ્રતીતિ નિપજાવવી હતી. એટલે એ વાર્તાઓ છતાં વાચક તે લેખકે કરેલી વૈરાગ્ય અને સંયમની પ્રતિષ્ઠાને જ આભમુખ રહે છે અને એમ સાત્વિક રસના પ્રવાહમાં સ્નાન કરીને બહાર નીકળે છે.
