________________
ગૂજરાતી ભાષા સાહિત્યના અભ્યાસીને જન સાહિત્ય અવગણવું પરવડે એમ નથી; અને જેટલો એના અભ્યાસ પ્રતિ પ્રમાદ સેવાય છે, એટલે તે ગૂજરાતી ભાષા સાહિત્યના વિકાસ અને અભિવૃદ્ધિમાં અંતરાયરૂપ થાય છે. અમારા સમજવા પ્રમાણે ગૂજરાતી ભાષાનું પ્રાથમિક સાહિત્ય જૈન ગ્રંથામાંથી | મુખ્યત્વે મળી આવે છે. અને તેનું પૂવરૂપ અપભ્રંશ | એના ગ્રે થે જેટલા જૈન સાહિત્યમાંથી આજે ઉપલબ્ધ છે એટલા બ્રાહ્મણ સાહિત્યમાંથી મુકેલ થશે. તદુપરાંત આપણા લોકસાહિત્ય અને ઇતિહાસની
દૃષ્ટિએ જૈન સાહિત્યને અભ્યાસ બહુ મદદગાર થઈ - પડે એમ છે, વસ્તુતઃ ગુજરાતને પ્રાચીન ઇતિહાસ
જૈન અતિહાસીક ગ્રંથો પરથી સ્વર્ગસ્થ ફેબએ રચ્યો હતા; અને ગુજરાતના ઇતિહાસને સુવર્ણયુગ સોલંકી વંશ વિષે મહત્વની અને પ્રાણભૂત માહિતી આજે માત્ર જૈન સાહિત્યમાંથી પ્રાપ્ત થાય છે.
આ વિષય પર ભાર મૂકવાનું કારણુ એટલું છે કે આપણે જૈન સાહિત્ય બરોબર વાંચવું-વિચારવું ઘટે છે. અગાઉ તે માટે પૂરતી સગવડ ન હતી; છતાં છેલ્લી વીસીમાં કેટલાંક કિંમતી પુરતુંકે પ્રસિદ્ધિ પામ્યાં છે. શ્રીયુત મોહનલાલ દલીચંદ દેસાઇએ તૈયાર કરેલી જૈન કવિઓની સૂચિઓ ભાગ ૧ અને ૨ | હમણાં બહાર પાડ્યાં છે. તે જોતાં જૈન સાહિત્ય કેટલું બધું ખેડાયેલું અને વિસ્તૃત છે. એને સહજ ખ્યાલ આવે છે; અને સુપ્રસિદ્ધ એફેટના કેટલેગની પેઠે જૈન સાહિત્યના અભ્યાસ માટે આ સૂચિઓ ગૂજરાતી સાહિત્યના પ્રેમીને કાયમ ઉપયોગી
થઈ પડશે એ નિઃસંદેહ છે અને તેના કિંમતીપણા | વિષે એ પૂરતું પ્રમાણપત્ર છે.
બુદ્ધિપ્રકાશ 'ક્ર, ડિસેમ્બર ૧૯૨
