________________
શ્રી આત્મારામજી મહારાજ
૧૨૩
હોય તે તમને તેમાં એક એવા પ્રકારનો રસ જામશે કે તમે તેને વારંવાર ગાયા કરશે. જ્યારે તમે એકાંતમાં આનંદ લેતા તે પદ્યોને સંભાર ત્યારે તમને ખૂબ લહેર આપશે, અને સાથે અંતરાત્મા, જાણે અપૂર્વ ઉદાત્ત દશા અનુભવતો હોય એમ લાગશે.
એમણે બનાવેલી પુજાઓ અને સ્તવમાં ભાવવાહી શબ્દ-ચિત્ર જરૂર દેખાય છે. તેમનામાં નૈસર્ગિક કાવ્ય શક્તિ હતી. અને તે ઉપર ઉપરની નહિ પણ ખરેખરી રસસિદ્ધ ગેયશક્તિ હતી. તેને પ્રત્યક્ષ ચમત્કાર નીરખવો કે અનુભવવો હોય તો આવા જ કા તમને ડોલાવી શકે. મદમરત મોહરાયની જાળ તે એવી ફેલાયેલી છે. કે એ પિતાની જાળમાં પ્રાણીને સફળ રીતે પકડી શકે છે, પણ જિંદગીની જંજાળની વિસરી જઈ આમરમણતા કરાવે તેવા કવન બહુ અલ્પ છે, આત્મા ડોલાવે તેવાં કવન તેથી પણ અ૯પ છે. અને તેવા પ્રકારનાં કવને આ નૈસર્ગિક કવિના હોઈ ખાસ નોંધવા લાયક છે.”
શ્રી આત્મારામજીની પૂજાઓ ભાવવાહી અર્થ ગંભીર શબ્દલાલિત્યથી ભરપૂર હતી અને તે ઠેર ઠેર ભણાવાતી હતી. ખાસ કરીને ભાવનગરમાં આજથી ચાલીસ વર્ષ પહેલાં બહુ આનંદપૂર્વક શ્રાવકો ભણાવતા હતા. જેનું દષ્ટાંત રૂપે એક હકીકત રજુ કરવામાં આવે છે. સંવત ૧૯૭૧માં ભાવનગરથી સિદ્ધગિરી જતાં છરીપાલતા શેઠ ફત્તેચંદ જવેરભાઈએ પોતાના પિતાશ્રીના સંક૯૫ અનુસારે સંધ કાઢયે હતો, તે પ્રસંગે રસ્તામાં રાણું મુકામે આત્મારામજી મહારાજના મુખ્ય પટ્ટધર પૂ. 9. શ્રી વીર વિજયજીએ તેઓની શ્રી નવપદપૂજા ભણાવી હતી અને તે પૂજા ઊપાધ્યાયજીએ એવા સુંદર આલાપથી ભણાવી હતી કે લગભગ બેહજાર માણસોને અપૂર્વ આલ્હાદ સાથે ચિત્તમાં આનંદ વનિ ઉપજાવી આધ્યાત્મિક શાંતિ આપી હતી. પૂજા ઉપર સંધપતિ શ્રી ફત્તેહચંદભાઈએ વિવેચન ૧૯૭૨માં કર્યું હતું. અને તે ભાવનગરથી પ્રગટ થતા માસિક શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશમાં પ્રગટ થયું હતું. આ વરસે શ્રી ભાવનગર આંત્માનંદ સભા તરફથી અન્ય લેખેવાલા પુસ્તકમાં પ્રગટ થાય છે.