________________
આમ, આ બધા સંસ્કૃત પાઠો, વિધિવિધાનના ગ્રંથો તેમ જ ગૂર્જર કૃતિઓના અવલોકનથી “ગુરુની અંગપૂજા' અંગે સારામાં સારી શાસ્ત્રીય માહિતી મળી જાય છે. જગદ્ગુરુ શ્રી હીરસૂરિજી મહારાજની પાટ-પરંપરામાં આવેલા શ્રી કીર્તિવિજયજી ગણિએ “હીરપ્રશ્નોત્તરાણિ”૪ નામનો પ્રશ્નોત્તર ગ્રંથ સંકલિત કરેલો છે. જે સંઘમાન્ય હોવાથી એની સાક્ષીઓ ઠેર-ઠેર આપવામાં આવે છે. આમાં એક પ્રશ્ન એવો કરવામાં આવ્યો છે કે – નાણાંથી ગુરુપૂજા કરવાનું ક્યાં કહ્યું છે.
આ પ્રશ્ન ને એનો જવાબ નીચે મુજબ છે : प्रश्न-३ नाणकपूजा गुरोः क्वास्ति ?
उत्तरम् -अत्र कुमारपालेन राज्ञा श्रीहेमाचार्याणां पूजा सुवर्णकमलैः प्रत्यहं क्रियतेस्म इति कुमारपालप्रबन्धादौ प्रोक्तमस्ति, तदनुसारेण नाणकपूजाऽपि साम्प्रतं क्रियमाणा
તે... ' અર્થ : પ્રશ્ન-૩ નાણાંથી ગુરુની પૂજા ક્યાં કહી છે? ઉત્તર: કુમારપાળ રાજા શ્રી હેમાચાર્યની સુવર્ણકમળથી હંમેશાં પૂજા કરતા હતા, આ પ્રમાણે કુમારપાળ પ્રબંધ વિગેરેમાં કહ્યું છે. તેને અનુસરીને વર્તમાન સમયે પણ ગુરુની નાણાંથી પૂજા કરાતી જોવાય છે.....
આ જ ગ્રંથમાં ગુરુપૂજામાં મૂકાયેલું સુવર્ણાદિ દ્રવ્ય “ગુરુદ્રવ્ય કહેવાય કે નહિ ? પૂર્વે આ પ્રમાણેની પૂજા થતી હતી કે નહિ? અને થતી હોય તો એ દ્રવ્યનો ઉપયોગ ક્યાં થાય ? આ મુજબના ત્રણ પ્રશ્નો નીચે મુજબ રજૂ થાય છે : प्रश्न : १० गुरुपूजासत्कं सुवर्णादिद्रव्यं गुरुद्रव्यमुच्यते नवा ?
११ तथा प्रागेवं पूजाविधानमस्ति नवा । १२ कुत्र चैतदुपयोगीति प्रसाद्यम् ।। ।
૧૪. હીર પ્રશ્નોત્તરાણિ, ત્રીજો પ્રકાશ, – પ્રશ્ન નં. ૩-૧૦-૧૧-૧૨ના જવાબો જુઓ.
પ્રકાશક : ચંદુલાલ જમનાદાસ, છાણી-ગુજરાત,
* રપ # નામ
છે
છેગુરુપૂજન
રક
30
