________________
પ્રાસ્તાવિક
શ્રી કુમારપાળ દેસાઈને આપણે મોટે ભાગે “ગુજરાત સમાચાર'ના ઈટ-ઇમારત”, “જાણ્યે-અજાણ્યું કે “રમતજગત 'ના લેખક તરીકે અને જીવન ઘડતરમાં ઉપયોગી બાળ-વૃદ્ધોને માટેનાં પુસ્તકોનાં લેખક તરીકે તે જાણીએ જ છીએ. આ પ્રકારના સાહિત્યમાં તેમણે ઘણી નામના નાની ઉંમરે મેળવી છે, પણ તેમના સંશોધનના રસને જાણનારા ઓછા હશે. મને તો એનું જ આશ્ચર્ય છે કે મહાવિદ્યાલયના અધ્યાપન ઉપરાંત, છાપાના કટારલેખકને વળી સંશોધનને રસ ક્યાંથી જાગે અને એ માટેનો લેખક અને અધ્યાપકના વ્યવસાયમાંથી તેમણે સંશોધનક્ષેત્રે કાંઈક કરી છૂટવાને સમય ક્યાંથી કાઢક્યો ? પ્રસ્તુત પુસ્તકના સંપાદન પૂર્વે તેમણે આનંદઘનના આમાં છાપેલા સ્તવનો વિષે સંશોધન કરીને અનેક ઉપલબ્ધ હસ્તપ્રત મેળવીને પ્રશિષ્ટ વાચના આપણને આપી છે અને યોગી આનંદધનને પરિચય પણ આપ્યો છે. તે તે તેમનો Ph.D. માટે મહાનિબંધ હતા. તેમાં તેમણે કરેલ પરિશ્રમનો હું સાક્ષી છું અને મેં જોયું છે કે પ્રાચીન ગુજરાત ના સંશોધનક્ષેત્રે વિરલ વ્યક્તિઓ જ
જ્યારે કામ કરે છે ત્યારે શ્રી કુમારપાળ જેવા આ ક્ષેત્રમાં પણ પિતાની શક્તિ અજમાવવા તૈયાર થયા છે તે મારે મન એ ક્ષેત્રમાં રસ લેનાર માટે પ્રેરક બને એવું છે. જ્યારે તેઓ આનંદઘન વિષે મહાનિબંધ તૈયાર કરી રહ્યા હતા ત્યારે અહીં મુદ્રિત ટબા વિષે એક પ્રશિષ્ટ વાચનાની આવશ્યકતા તેમને જણાઈ હતી અને આનંદને વિષય છે કે તેમણે એ કામ પણ પૂરું કર્યું. વળી જે અને જેટલા પરિશ્રમની આમાં આવશ્યક્તા- હતી તે તેમણે કર્યો છે અને આપણને આનંદઘનનાં સ્તવનના ટબાની પ્રશિષ્ટ