________________
મુક્તક (દુહા)
૧.
૪.
તનની શુદ્ધિ સ્નાનથી, ધનની શુદ્ધિ દાન; મનની શુદ્ધિ જ્ઞાનથી, આતમ શુદ્ધિ ધ્યાન. ક્ષમાથી શુદ્ધિ ક્રોધની, ઉદર શુદ્ધિ ઉપવાસ; જ્ઞાનની શુદ્ધિ ગુરુ થકી, શ્રુત શુદ્ધિ સ્વાધ્યાય. વ્યાપારની શુદ્ધિ નીતિ થકી, સંવરથી આશ્રવ શુદ્ધ; શુદ્ધિ વિવેકથી, આચારે જીવન શુદ્ધ. શ્વાસથી અધિકો સહુગણે, મૂક્યો અન્ય વિશ્વાસ; ભંગ કરે છે તેહનો, તેનો વિષમાં વાસ, માગ માગ કીધા કર્યું, દીધું કદી નહીં દાન; લાલચમાં વળગી રહ્યો, નક્કી નીચું સ્થાન. જન શોભે સંસ્કારથી, નહીં કે મોટા સ્થાન; તરસ છીપે એક પરબથી, નહીં દરિયાનું માન. શ્વાન બિરાજે ગજ ઉપર, બેસે અંબાડી માંહા; ધ્યાન જતાં એક હાડકે, કૂદી પડે તત્કાળ. સંસારે રહેવું પડે, રહેવું દ્રષ્ટાભાવ; કર્મ અશુભ દૂર કરી, શુભ કરવાની વાત. મનથી સાચા જે ભજે, અહર્નિશ ભગવાન; ભાગ્યવાન તેહને ગણો, થાશે સાચું જ્ઞાન. દૂર રહેવું હિંસા થકી, સહુ જીવ આપ સમાન; સ્મરણે વિજય તું રાખજે, વીર પ્રભુનું ધ્યાન.
ભીતરનો રાજીપો * ૫૧
