________________
અજ્ઞાનની ઊંઘમાં રાચતા માનવીને હળવેથી સાદ આપીને જગાડવાની વાત આ રચના દ્વારા કરાઈ છે.
શું કરવાનું છે, શું નથી કરવાનું? બસ, આ બે વાતોને ઓળખીને જીવનનાં કર્તવ્યો બજાવવારૂપ પુરુષાર્થ કરવામાં આવે તો વૃત્તિ-પ્રવૃત્તિ અને નિવૃત્તિ છેવટે નિવૃત્તિ તરફ લઈ જશે !
હે જગ રે માનવી (ઢાળ : હે જાગને જાદવા)
૧.
હે જાગ રે માનવી, સમજી વિચારીને; આયખું પૂરું થતાં શું દશા થશે? ... હે જાગ રે
૨.
પાછી મળશે નહીં, ક્ષણ જે તારી ગઈ; સ્વપ્નની જેમ આયખું વહી જશે. ... હે જાગ રે
૩.
જન્મ માનવાનો તને, ફરી ફરી નહીં મળે; ધર્મ કરજે નહીં તો વ્યર્થ તે જશે ... હે જાગ રે
૪.
ઉચિત કંઈ કર્યું નહીં, અનુચિત કીધા કર્યું, કર્મના અશુભ બંધ કેવા રે થશે. ... હે જાગ રે
૧૧૦ * ભીતરનો રાજીપો