________________
(૧૩) “સંસારની ઉપાધિમાં આસક્ત ક્રોધ, માન, માયા, ઈષ્યો, કામ આદિદેષે કરીને ભરેલા સંસારમાંથી બહાર નીકળવાને તે શક્તિવાન નથી. તે મુક્તિની તે વાતજ શી ?” ગુરૂએ કહ્યું, વાપતિનાં જ્ઞાનચક્ષુ કંઈક ઉઘડવા લાગ્યાં.
ત્યારે મુક્તિદાતા કેણ કહેવાય ?” એણે પૂછયું. ગુરૂએ એના જવાબમાં વાપતિને શુદ્ધ દેવ, ગુરૂ અને ધર્મનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ સમજાવ્યું “હે કવિવર? અઢાર દૂષણ રહીત એક જીન છે, બાકી તો ક્રોધ, માન, મદ અને મેહ તેમજ લોભથી પરાજય પામેલા અન્યદેવ છે એ સંસારના બંધનથી બંધાયેલાજ છે.” ગુરૂની સમજાવટથી વાપતિની છેલ્લી ઘડીયે જીનેશ્વર ઉપર ભક્તિ જાગૃત થઈ.
હા? સૂરિવર? આજ સુધી મિથ્યા અંધકારમાં ફસાયેલા મારે જન્મ વ્યર્થ ગયે. શુદ્ધ ધર્મ તત્વથી રહીત હું ધર્મ તત્વને સત્ય પરમાર્થ કંઈ પણ સમજે નહી. તમારા સરખા પૂજય પુરૂને પરિચય પણ મારે અફલ ગયે કે આટલા દિવસો મારા ધર્મકાર્ય વગર વ્યતીત થયા. મેક્ષની ઈચ્છાવાળા એવા મારે ઔચિત્યનું ઉલ્લંઘન ન કરવું જોઈએ માટે હે સૂરિવર? કર્મને નાશ કરનાર એવા જીનેશ્વર બતાવે?” વાપતિએ ઠેકાણે આવીને કહ્યું. ''
“કવિવર? તમારે જે ખાસ કર્મોને નાશ કરવાની ઈચ્છા હોય તે પ્રથમ મનશુદ્ધિ કરે. જીનેશ્વરના ધ્યાનમાં