________________
( ૭ ) પ્રકરણ ૬ ૭.
ઇતિહાસ પરિચય. નવમા સૈકાની શરૂઆતને કને જરાજ યશવમા મગધરાજ ચંદ્રગુપ્તના વંશમાંથી આવેલો, એ આપણે જાણી ગયા. કેટલીક સાર્વભૌમ સત્તાઓ આ ભારત વર્ષ ઉપર સ્થપાઈ અને ઉખડી ગઈ. રાજ્યક્રાંતિ કયા ક્યા સમયમાં થઈ એ સંબંધી કંઈક આપણે નવીન અવલોકન કરવાને ભૂતકાળના પડદા ઉચકીયે.
પ્રથમ શીશુનાગ વંશના કેટલાક રાજાઓએ ભારતવર્ષ ઉપર પિતાની સત્તા જમાવેલી, છતાં તેમની ગાડીનું કેન્દ્રસ્થાન તે મગધ દેશમાંજ હતું. શિશુનાગવંશના કેટલાક રાજાઓએ કુશાગપુરમાં રાજ કરેલું. ત્યાં રહીને જ મગધ ઉપર સામ્રાજ્ય ચલાવતા હતા. ત્યારપછી પ્રસેનજીત રાજાએ કુશાગપુર બદહીને રાજગાદી રાજગૃહમાં સ્થાપી તેનાસો કમામાં બિમિ. સાર મુખ્ય હતે. પિતાની પાછળ મહાવીર સ્વામીના સમયમાં વિધિસાર મગધરાજ થયા. આ રાજાને સિદ્ધાર્થ બુદ્ધને પાસ લાગેલે; પરતુ પાછળથી એ વર્ધમાન જ્ઞાતપુત્રના સમાગમમાં આવતાં જેને થયે. એને પિતા પ્રસેનજીત શ્રી પાર્શ્વ. નાથ પ્રભુને શ્રાવક હતા.
બિંબિસાર પછી મહાવીરના સમયમાં જ એને પુત્ર અજાતશત્રુ મગધની ગાદી ઉપર આવ્યો. એણે રાજગ્રાહીને બદલે
