________________
(૨૪૬ )
જગતમાં ક્રકાવજો, એની સામે ઉઠેલા હરીફાને હંફાવશે એ મારી ખાતરી છે. હવે તે હું અવશ્ય પાપનું પ્રાયશ્ચિત કરીશ. મારા આત્માને પાપ થકી મુક્ત કરીશ. ” કુમારિલે ખુલાસાથી વાત કરવા માંડી.
“ પણ એ પાપ તા કહા, કે તમે તમારા ક્યા પાપનું પ્રાયશ્ચિત કરવા ચાહે છે ?” શંકરાચાર્યે આતુરતાથી એનું કારણ જાણવા માગ્યું.
“ સાંભળેા ! મને વિશ્વાસઘાતનું મોટામાં મોટું પાપ લાગેલુ છે. શાસ્ત્રમાં પણ એને નિવું છે કે “ વિશ્વાસઘાતી મહા પાપી ? ”
“ તમે કેાની સાથેવિશ્વાસઘાત કર્યો છે તે ? ” સ્વામીજીએ પૂછ્યું.
""
“ એક ઇશ્વર સાથે અને બીજા બાદ્ધ લેાકા સાથે ? ” “ તે કેવી રીતે જરી ખુલાસાથી સમજાવા તે ? ” “ દ્ધ સાથેના વાદ વિવાદમાં પ્રથમ જ્યારે હું હાર્યો ત્યારે મેં હારીને એમનું શરણુ અંગીકાર કર્યું એમના શિષ્ય થઇ ગયા ? ”
''
“ શું તમે વેદાંત મત છેાડી નાસ્તિક બૌદ્ધ થઈ ગયા. અસાસ ? ”
“ હા ! એમના શિષ્ય થઈને એમના સિદ્ધાંત હું ભણવા લાગ્યા. વચમાં કેટલાક સમય પસાર થઇ ગયા ને એમના સિદ્ધાંતો મેં જાણી લીધા. ”