________________
(૧૬; )
કેટલીકવારે વિશ્વજીતને પેાતાની મહેનતનું પરિણામ જણાયુ અને વિશિષ્ઠાએ આંખ ઉઘાડી પાછી બંધ કરી દીધી. એને વિચાર થયા કે પેાતે કેવી કેવી અભિલાષાઓ કરી રહી હતી ત્યારે નશીબ—એનુ ધ્રુવ એની મશ્કરી કરતુ હતુ.
એણે જોયું કે એના પતિ એની સારવાર કરી રહ્યો હતા, પતિનું હૈયુ દયાથી ભરેલું હતુ, પણ પ્રેમ નહેાતા. એક જ સમજીને તે પેાતાના ધર્મ બજાવી રહ્યો હતા, પણ સ્ત્રી ગણીને નહી.
“ વિશિષ્ઠા ? વિશિષ્ઠા ? જાગૃત થા? તને એચેની જણાતી હાય તા જા સુખેથી તું તારે સુઇ રહે ? મારૂ કામ હવે પૂર્ણ થયું છે આવતી કાલે સવારના હું આ ઘર તજીને ચાલ્યા જઇશ. મારા ખંધનમાંથી તું સ્વત ંત્ર થઇશ.
.
“ તેા શા માટે મને મુર્છામાંથી સજીવન કરી. મને મરવાજ દેવી હતી. આહા મૃત્યુની એ મીઠી નિદ્રામાં દુ:ખીયાઓને કેવી અપૂર્વ શાંતિ હાય છે! હાય ? મારૂ જીવન, આશા, સાભાગ્ય, ઉત્સાહ બધું નષ્ટ થવા ખેડૂ'. આ દુર્દેવ ? તેં આ શું કર્યું ? ” વિશિષ્ઠા ડુસકાં ભરી રડતી રડતી આલી—“હું કાઇ . રીતે તમને જવા દઇશ નહી. પરણીને આશાભરી સ્ત્રીઓના મનારથાને ઘાત કરવા એ મોટામાં મોટુ પાપ કરી શું તમે તપ કરશેા ? ”
“ મારા નિશ્ચય કરવાના નથી, વિશિષ્ઠા ? તારા વિચાર અને જરાય અસર કરવાના નથી. ભાગ એ તા રાગ કહેવાય.
