Lexicographical Studies In Jaina Sanskrit

SR No.: 032134
Original Sutra Author: N/A
Author: B J Sandesara, J P Thaker
Publisher: Oriental Institute
Publication Year: 1962
Total Pages: 248
Language: English
Classification: Book_English
File Size: 17 MB

Page 41

35
वि+ अव + /कल to spend. व्यवकलितम्. 63. I0. वि + अव + Vहृ to trade. व्यवहरन् 69. 30. Vide व्यवहारिन् frequently used in
the PC. in the sense of 'a merchant'. वि + आ + Vधुद to return. स्वयमेव पश्चाद्वयाघुटन्ती 57.16; पश्चाद्वयाधुटितुमिच्छु: 59.2-3;
व्याधुटित: 94.9-10; व्याघुव्य 109. 28. विचारचतुर्मुख m. a title of king Kumārapāla of Gujarāta, lit. : 'the four
headed god viz. Brahman in wisdom'. 89. 1-2, 3; 94. 28. विज्ञप्तिका
f. a report. 94.8. विद्यपुञ्ज
adj. a heap of learning, highly learned.
बापो विद्वान् बापपुत्रोऽपि विद्वान् आई विदुषी आईधुआपि विदुषी । काणी चेटी सापि विदुषी वराकी राजन् मन्ये विद्यपुजं कुटुम्बम् ।।
27. 17-18. [Metrically shortened form of विद्यापुज.] विधात्रयी
f. the three lores viz. तर्क ( logic), लक्षण (grammar) and साहित्य
(poetics). 43.4. [In medieval Gujarata this was a com
mon connotation of the word विद्यात्रयी, as these three subjects formed the basis of a liberal education. The person knowing these three lores was sometimes called त्रैविद्यवेदिन् just like Rāmacandra, the pupil of Hemacandra. Vide Rāmacandra's own statement : प्राणाः कवित्वं विद्यानां लावण्यमिव योषिताम् ।
त्रैविद्यवेदिनोऽप्यस्मै ततो नित्यं कृतस्पृहाः ॥ Natyadarpana I. 9.] विद्याधर
m. a learned man. II3.24, 25, 27%; II4-3. विद्यास्थान
n. a lore. 84.6. विश्वविश्वाक्रोश m. the censure by the whole world. 70.16. विशोपक
m. a type of small coin. 69.26. [We get the form ftar in Old
Guj. texts. For detailed information from Ganitasara
vide Sandesarā, B. J., JNSI, VIII, p. 140.] विषयताडितान् / to exile, to banish. जातिपिशुनानां द्विजातीनामुपसर्गमुदितं वीक्ष्य तान्
विषयताडितान् कुर्वन् 93-4-5. विहङ्गिका
f. a bamboo lath provided with slings at each end for carry
ing pitchers etc. on one's shoulders (which is known as 'कावड' in some Indian languages). स्कन्धे निहितविहनिकोभयपक्ष
न्यस्तगङ्गोदकपात्रः 65.27. विहार
__m. [1] a Jaina temple. 93.43; IOI.I. ... [2] the travelling on foot from place to place by Jaina
__monks. 93.17, 26.
[A Jaina technical term.] वीरकोटीरता
f. the quality of being an excellent hero. विविधामपि वीरकोटीरतां
बिभ्रत् II4. 24.