________________
શ્રી અનંતનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
આવી વિષથી આવેલી જે મૂર્છા-બેહોશદશા, કર્તવ્યાકર્તવ્યનાની અજ્ઞાનતા, તે અજ્ઞાનતાને હરવામાં મૂર્તિ જાંગુલીકમંત્ર સમાન છે.
દૂર કરવામાં પરમાત્માની
=
૧૫
જેમ જાંગુલીક મંત્રજાપ કરવાથી ગમે તેવું વિષ હોય તો પણ તે ઉતરી જાય છે. વિષ એ વિષનું કામ કરતું નથી. તેવી જ રીતે અનાદિકાળથી મિથ્યાત્વમતિ રૂપી વિષની જે મૂર્છા આ જીવને લાગેલી છે. તે મૂર્છાને હ૨વામાં (દૂર કરવામાં) વીતરાગ પરમાત્માની આ મૂર્તિ જાંગુલિક મંત્રનું કામ કરનારી છે. આ સંસારસાગરથી તારનારી છે. અનેક ભવોનું મંથન કરનારી છે. વિષના વેગને ઉતારનારી છે.॥ ૨ ॥
ભાવ હો પ્રભુ ભાવચિંતામણિ એહ,
આતમ હો પ્રભુ આતમ સંપત્તિ આપવા જી ! એહિ જ હો પ્રભુ એહિ જ શિવસુખગેહ,
તત્ત્વ હો પ્રભુ તત્ત્વાલંબન થાપવા જી. || ૩ ||
ગાથાર્થ :- આ આત્માના ગુણોની સંપત્તિ પ્રાપ્ત કરવા માટે આ પરમાત્મા એ ખરેખર ભાવચિંતામણિ રત્ન સમાન છે તથા આ પરમાત્મા એ જ મુક્તિસુખનું ઘર છે. તત્ત્વભૂત વસ્તુસ્થિતિને આલંબવામાં આપશ્રીની મૂર્તિ શ્રેષ્ઠ કારણ (સાધન) સમાન છે. II ૩ II
વિવેચન :- દ્રવ્ય ચિંતામણિ રત્ન એ વાસ્તવિક રત્ન જ છે. આ રત્ન સાંસારિક લોકોની પાંચ ઇન્દ્રિયો સંબંધી વિષય સુખની ઇચ્છાઓને પૂર્ણ કરે છે. આ રત્ન ભોગસુખોની પ્રાપ્તિનું કારણ છે પરંતુ આ વીતરાગ પરમાત્મા તો આત્માના અનંત ગુણોની ભાવ સંપત્તિ આપવામાં ભાવચિંતામણિ રત્નતુલ્ય છે.
સારાંશ કે આ વીતરાગ પરમાત્માને આરાધવાથી આપણા આત્માની જે અનંત અનંત ગુણસંપત્તિ છે કે જે કર્મોથી અવરાયેલી