________________
શ્રી મલ્લિનાથ પરમાત્માનું સ્તવન
૧૦૫
તથા આત્મસ્વરૂપનું ભોક્તાપણું જે છે તેને જ પ્રગટ કરવું તેમાં જ રંગાયેલું રહેવું તે સર્વ અપાદાનકારકતા જાણવી.
તથા આત્મામાં પ્રગટ થતા સમસ્ત જે પર્યાયો છે. તે સર્વ પર્યાયોનો આધાર આ આત્મદ્રવ્ય જ છે. આ આત્માને પોતાના પર્યાયોની સાથે સ્વસ્વામિત્વસંબંધ છે. આધાર-આધેય સંબંધ છે. આમ આ સર્વ પર્યાયોનો આત્મા આસ્થાન (આધાર) હોવાથી આધારકારકતા થઈ.
આમ છએ કાકની યોજના કરવાથી આ આત્મામાં અનાદિ કાળથી જે જે બાધક ભાવો ઘર કરીને રહેલા છે તે બાધક ભાવોની કારકતાનું નિવારણ કરવું અને સાધકભાવોની કારકતાનું અવલંબન લઈને કારકચક્રને સમારવું (સુધારવું).
સારાંશ એ છે કે અનાદિકાળથી આ જીવ મોહના ઉદયની પરવશતાને પામેલો છે. મિથ્યાત્વ અવિરતિ કષાય અને વિકારીભાવ વિગેરે બાધકભાવોથી સંકલાયેલો છે. તેને સુધારીને બાધકભાવો વાળા કારક ચક્રનું નિવારણ કરીને સાધકતા સિદ્ધ થાય તેવા સાધકભાવોના કારકચક્રનું આલંબન લેવું. આવો સુધારો કરવો તે જ આ આત્મા માટે ઉપકારક તત્ત્વ છે.
મિથ્યાત્વાદિ દોષોની પરવશતાના કારણે અશુદ્ધસાધ્યાનુગત અશુદ્ધ કર્તાપણું હતું. તેના કારણે છએ કારચક્ર અશુદ્ધભાવોમાં એટલે કે બાધકભાવોમાં જોડાયેલા હતા. તે ભાવોને અટકાવીને સાધકભાવોની સાથે કારકષકનું યુંજન કરવું. આવો સુધારો કરવો. અનાદિકાળથી ચાલી આવતી આ ભૂલને સુધારવી.
જ્યાં સુધી આ આત્મા પરભાવ દશાનો કારક છે ત્યાં સુધી કોઈ પણ રીતે સાધકતા આવતી નથી. જ્યાં સુધી કર્તા એવો આ આત્મા