________________
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ તેનો ઉત્તર આપતાં ગ્રંથકારશ્રી જણાવે છે કે આ જીવ અનાદિકાળથી મોહના ઉદયવાળો છે. તેના કારણે આત્માનું સર્વગુણોનું સુખ અવરાયેલું છે. ગુણો અવરાયેલા (ઢંકાયેલા) હોવાથી પુદ્ગલના ભોગમાં જ આ જીવને સુખબુદ્ધિ થઈ છે મનને ગમે તેવાં પૌદ્ગલિક સુખો મળે એટલે આ જીવ તેમાં અંજાઈ જાય છે અને તેને જ સુખ માની લે છે.
૭૪
તેને ખબર છે કે પુન્યનો ઉદય પૂર્ણ થતાં જ પૌદ્ગલિક સુખો જતાં જ રહેવાનાં છે. કદાચ જીવીએ ત્યાં સુધી પુન્યનો ઉદય ચાલે તો પણ આ જીવનું આયુષ્ય સમાપ્ત થાય ત્યારે રાજા રાજ્યને છોડીને પણ ભવાન્તરમાં જાય છે તો આપણે સંસારની સર્વસંપત્તિ છોડીને પણ ભવાન્તરમાં જવું જ પડે છે એટલે પૌદ્ગલિક કોઈ પણ સુખ આ ભવમાં પણ કાયમી નથી અને ભવાન્તરમાં તો સાથે આવતાં જ નથી. તે કા૨ણે ૫૨માર્થથી તો તે પુદ્ગલસુખ અભોગ્ય જ છે.
છતાં મોહના ઉદયને લીધે અને તત્ત્વનો અજ્ઞાની હોવાના કારણે આ જીવ પુદ્ગલસુખોનો ભોગી થયો છે. પરભોગી થયો છે. પરપરિણામી બન્યો છે.
આ પરપરિણામિકતાની ચાલ આજની નથી, પણ આ જીવમાં અનાદિની છે. તેના કારણે જ આ જીવ પરદ્રવ્યનો કર્તા, પરદ્રવ્યનો ભોક્તા, ૫૨દ્રવ્યની રમણતાવાળો, અને પરદ્રવ્યની ગ્રાહકતાવાળો બન્યો છે. સારાંશ કે પરપરિણામિકતાવાળો થયો છે.
પ્રશ્ન ઃ આ જીવદ્રવ્ય શુદ્ધ-બુદ્ધ ધર્મી દ્રવ્ય છે તો તેવું શુદ્ધદ્રવ્ય પરપરિણામી અને પરભોગી કેમ બન્યું ?
ઉત્તર ઃ પુદ્ગલદ્રવ્યના અળલંબને જીવની ચેતના પણ પુદ્ગલાવલંબી થઈ એટલે કે હે જીવ ! પુદ્ગલદ્રવ્યના સંયોગે તારી