________________
૨૪
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧
એવો આ જીવ પોતાનું સ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરવા માટે અનેક પ્રકારની તીવ્ર ઉભેદ (ઇચ્છાઓ) કરે છે.
વિવેચન :- અહીં કદાચ કોઈ જીવ આવો પ્રશ્ન કરે કે મોક્ષમાં ગયેલા શ્રી અરિહંત પરમાત્મા તો વીતરાગ અને અશરીરી હોવાથી કોઈ પરદ્રવ્યના ભલા-ભુંડાના કર્તા નથી. તો તે પ્રભુ આપણને તારશે એવી આશા કેમ રખાય? તેનો ઉત્તર આપતાં ગ્રન્થકારશ્રી કહે છે કે,
કર્તા એવા દેવચંદ્રજી મહારાજશ્રી આ વાત તો જાણે જ છે કે પરમાત્મા મોક્ષે ગયેલા હોવાથી વીતરાગ પણ છે અને અશરીરી પણ છે એટલે કોઇને હાથ પકડીને તારવાનું કામ કરતા નથી વળી વાચા વિનાના છે એટલે ઉપદેશ આપીને પણ તારવાનું કામ કરતા નથી પરંતુ જે કર્તાને પોતાના કલ્યાણનું કામ કરવું જ છે તેના માટે આ પરમાત્મા એ પ્રબળ પુષ્ટ આલંબનરૂપે નિમિત્તકારણ અવશ્ય બને જ છે.
પુષ્ટ આલંબનમાં અભેદભાવે કર્તાપણાનો ઉપચાર કરવામાં આવ્યો છે જેમ કોઈક મનુષ્ય પ્લેન દ્વારા અમેરિકા જાય ત્યારે તે જનાર આમ બોલે છે કે “આ પ્લેને મને અમેરિકામાં પહોંચાડ્યો આ સ્ટીંબરે મને સમુદ્રના પેલે પાર ઉતાર્યો' આ ટ્રેન મને મુંબઈ લઈ જશે ઇત્યાદિ વાક્યોમાં જેમ કારણમાં કર્તાપણાનો અભેદોપચાર કરવામાં આવે છે તેમ અહીં પણ સમજવું.
જે આત્માને પોતાના શુદ્ધપદની પ્રાપ્તિની ભૂખ જ લાગી છે પોતાનું શુદ્ધપદ પ્રાપ્ત કરીને જ જંપવુંછે. તે જીવ પોતાના શુદ્ધપદનીપ્રાપ્તિના આવા પ્રકારના અનેક ઉપાયો સેવવાની મોટી ઉમેદ (ઇચ્છા) હૃદયમાં રાખે છે જ્યાં જ્યાં પોતાનું કાર્ય થાય એવો સંભવ દેખાય છે. ત્યાં ત્યાં પોતાની હૈયાવરાળ ઠાલવીને મુક્તિપદ મેળવવાની તીવ્ર ઉત્કંઠા વ્યક્ત કરે છે.
અહીં સાધકજીવ પણ વીતરાગ પરમાત્મા પાસે પોતાનું શુદ્ધસ્વરૂપ પ્રાપ્ત કરવાની તાલાવેલી વ્યક્ત કરે છે અને વારંવાર લળી
