________________
૧૨
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ વિવેચન - આ પ્રમાણે વીતરાગ પ્રભુનું આલંબન લઈને વીતરાગ પ્રભુની સેવા કરતાં કરતાં આ જીવમાં પોતાના ગુણોની રાશિ જે આવૃત છે તે અનાવૃત થાય એટલે કે જે અપ્રગટ છે તે પ્રગટ થાય.
પરમાત્માની તુલ્ય અનંત અનંત ગુણો આ જીવમાં ભરેલા જ પડેલા છે. ગુણો ક્યાંયથી લેવા જવાના નથી તથા ગુણો ક્યાંયથી આવતા પણ નથી. માત્ર જે આવૃત (ઢાંકેલા) છે તે કર્મપટલ દૂર થતાં અનાવૃત (પ્રગટ) થાય છે. જેમ સંગીતકારની સાથે રહેતા તેમના શિષ્યો તેની કળાથી સ્વયં સંગીતકાર બને છે. ડૉક્ટરને ત્યાં રહેતો કંપાઉન્ડર પણ ડૉક્ટરના સહવાસથી અર્ધો ડોક્ટર બની જાય છે. કાપડીયાને ત્યાં રહેતો નોકર પણ કાળાન્તરે કાપડીયો બને છે તેવી જ રીતે વીતરાગ પ્રભુની ઉપાસના કરનારો સેવક પણ કાળાન્તરે વીતરાગ અવશ્ય બને જ છે.
સેવા કરનારા સેવકમાં પોતાની ઢંકાયેલી ગુણોની રાશિ અવશ્ય પ્રગટ થાય જ છે. આ જીવમાં આવૃત થઈને રહેલા એવા કેવલજ્ઞાન - કેવલ દર્શન - વીતરાગતા. અયોગિતા વિગેરે અનંત ગુણોની રાશિ જે અપ્રગટ છે તે પ્રગટ થાય છે. કોઈપણ સાધકમાં સાધ્ય એવા પરમાત્માના ગુણો ત્યાંથી આવતા નથી જો પરમાત્મામાંથી ગુણો આવે તો પરમાત્મા એટલા ગુણોથી રહિત થઈ જાય માટે કોઈ પણ એક દ્રવ્યના ગુણો બીજા દ્રવ્યમાં ક્યારેય પણ ટ્રાન્સફર થતા નથી.
દૂધ-ચા વિગેરેમાં ખાંડ નાખવાથી દૂધ ગળ્યું થયું એમ કહેવાય છે પરંતુ પારમાર્થિકપણે દૂધમાં દેખાતી તે મીઠાશ ખાંડના કે સાકરના કણોની જ છે. અંદર ભળેલું પરદ્રવ્ય જ (ખાંડ-સાકર જ) ગળ્યાં છે. દૂધ પોતે સ્વયં ગળ્યું બનતું જ નથી. તેમ અહીં પણ જીવની પોતાની વિતરાગતા જે આવૃત છે તે જ અનાવૃત થાય છે. જેટલા જેટલા જીવો મોક્ષે ગયા છે તે સર્વેએ પોતાની જ ઢંકાયેલી વીતરાગતાને જ પ્રગટ