________________
૧૯૪
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ આવા પ્રકારની વીતરાગ પરમાત્માની પૂજા સેવાથી જ અનંતા જીવો કલ્યાણ પ્રાપ્ત કરી મુક્તિગામી બન્યા છે. માટે આ પરમાત્મા ભલે પૂજા – સેવાના અવાંચ્છુક છે, પરંતુ ભાવથી જે તેઓને પૂજે છે તે જીવો પોતાની ઉત્તમ પરિણામની ધારાથી અવશ્ય પરમાનંદની પૂર્ણતા પ્રાપ્ત કરે જ છે. તેથી તમે પણ ભાવથી આ પરમાત્માને પૂજો. | ૧ ||
દ્રવ્યથી પૂજા રે કારણ ભાવનું રે, ભાવ પ્રશસ્ત ને શુદ્ધ II પરમ ઇષ્ટ વલ્લભ ત્રિભુવનધણી રે, વાસુપૂજ્ય સ્વયં બુદ્ધ II ૨ II
|| પૂજના તો II ગાથાર્થ :- દ્રવ્યથી કરાયેલી પૂજા એ ભાવપૂજાનું કારણ બને છે. અને ભાવપૂજા બે પ્રકારની છે. ૧. પ્રશસ્તભાવપૂજા અને ૨. શુદ્ધભાવપૂજા. ત્રણ ભુવનના સ્વામી શ્રી વાસુપૂજ્ય જિનેશ્વર પ્રભુ સ્વયંબુદ્ધ છે. આમ સમજીને તેમના ઉપર ઉપકારીભાવે પરમ ઇષ્ટતાબુદ્ધિ થવી અને અતિશય ભક્તિભાવવાળો પ્રેમ ઉપજવો તે પ્રશસ્તભાવપૂજા કહેવાય છે. (શુદ્ધભાવપૂજા બીજી ગાથામાં સમજાવવામાં આવશે). // ૨ //
વિવેચન :- પરમાત્માની મૂર્તિનું વિલેપન કરીએ. જલાભિષેક કરીએ. ચંદનપૂજા – પુષ્પપૂજા આદિ જે પૂજા કરીએ તે સઘળી દ્રવ્યથી પૂજા જાણવી. પૌદ્ગલિકપદાર્થો દ્વારા કરાતી પૂજા તે દ્રવ્યપૂજા. આ પૂજામાં જો કે હિંસા આદિ પાપ સ્થાનકોનો અંશ હોય છે, પરંતુ ભાવવિશેષનું કારણ હોવાથી અવિરત અને દેશવિરત જીવો માટે કર્તવ્ય બને છે.
પરમાત્મા માર્ગદર્શક છે. માર્ગ ઉપર ચડાવનાર અને ચલાવનાર છે. ઉપકારી છે તે માટે તેમના ઉપર રાગ કરીએ તો પ્રશસ્તરાગ