________________
૧૮૬
શ્રી દેવચંદ્રજી કૃત ચોવીશી ભાગ : ૧ નાશમાં અસાધારણ કારણ અને પોતાના આત્માની ગુણસંપત્તિ ખોલવામાં પણ અસાધારણ કારણ જો કોઈ હોય તો વીતરાગપ્રભુના ગુણોનું દર્શન અને વીતરાગપ્રભુના ગુણોનું સ્મરણ તથા વીતરાગ પ્રભુના ગુણોનું ગાન જ અસાધારણ કારણ છે. માટે નિત્ય તેને જ અનુસરીએ. // ૭. પ્રગટતત્ત્વતા ધ્યાવતાં, નિજતત્ત્વનો ધ્યાતા થાય રે II તવરમણ એકાગ્રતા, પૂરણતત્ત્વ, એહ સમાય રે || ૮ |
II મુનિચંદ II ગાથાર્થઃ- પરમાત્મામાં પ્રગટ થયેલી અનંતગુણોની સંપત્તિરૂપ તત્ત્વતાનું ધ્યાન કરતો કરતો આ જીવ પોતાના આત્મામાં રહેતી આવી અનંતગુણસંપત્તિનો ધ્યાતા બને છે. પૂર્ણતત્ત્વ પામેલા આત્માનું આલંબન લઈને તત્ત્વરમણતા કરવી તેમાં જ એકાગ્ર બનવું. આ જ તેના ઉપાયો છે. | ૮ ||
વિવેચન :- આપણા પોતાના સંસારી આત્મામાં આવી અનંતગુણસંપત્તિ છે જ, પરંતુ તે કર્મોથી આવૃત્ત થયેલી છે. દેખી શકાય તેમ નથી. તેથી તેને જાણવી અને જોવી અતિશય દુર્લભ છે. પરંતુ શ્રી વીતરાગ પરમાત્મામાં આ ગુણસંપત્તિ પ્રગટ થયેલી છે. તે કારણે પરમાત્મામાં પ્રગટ થયેલી અનંત અનંત ગુણોની જે સંપત્તિ છે. તેનું ધ્યાન કરતાં કરતાં આ જીવ પોતાના આત્માની સત્તાગત જે અનંતગુણસંપત્તિ છે, તેને જાણે છે. દેખે છે અને તત્ત્વથી સમજે છે. કારણ કે દ્રવ્યથી બન્ને દ્રવ્યો સમાન છે. પરમાત્માનો આત્મા અને સાધકનો આત્મા એમ બન્ને આત્મા દ્રવ્યપણે સમાન હોવાથી જેવી આત્મગુણોની સંપત્તિ પરમાત્મામાં છે તેવી જ આત્મગુણોની સંપત્તિ સાધકમાં મારામાં) પણ છે. આમ ચિંતવતાં ચિંતવતાં ધ્યાનના બળે આ સાધક જીવ પણ પોતાની વીતરાગદશાને પ્રગટ કરે છે.
જેઆત્માઆવા પ્રકારની તત્ત્વરુચિવાળોથાયછેતેઆત્માતત્ત્વમય બનીને એકાગ્રતાપૂર્વક તેનું ધ્યાન કરતો છતો પોતે જ પૂર્ણતત્ત્વમયદશાને પ્રાપ્ત કરે છે. આ જ મોક્ષની પ્રાપ્તિનો પરમ ઉપાય છે.
