________________
પૂજ્ય શ્રી ચિદાનંદજી મહારાજશ્રી કૃત વિનાનું અરૂપી દ્રવ્ય છે. તો આત્માથી ભિન્ન એવા પુદ્ગલ દ્રવ્યના વર્ણાદિ ગુણો પ્રત્યે આટલો લગાવ કેમ? આટલું આકર્ષણ કેમ? તે જીવ, આ તારા ગુણો જ નથી. તું તેમાં કેમ આકર્ષાય છે ! ના
ખાવાનું, પીવાનું જે કંઈ બને છે. તે સર્વ પુદ્ગલ દ્રવ્યો જ છે. અરે, આ જે કાયા છે તે પણ પુદ્ગલ દ્રવ્યની બનેલી છે. પુદ્ગલ વિના કાયામાં કંઈ છે જ નહિ. અરે, તને જે વર્ણાદિ રૂપાળા દેખાય છે. તે સર્વ પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ છે. જીવમાં આવા ગુણો નથી. જે વર્ણાદિથી તું મસ્કાય છે. તે જો જીવના હોત તો સિદ્ધ પરમાત્મામાં પણ હોત. પરંતુ આમ નથી. માટે આ બધી જે બાહ્ય શોભા છે તે પુદ્ગલ દ્રવ્યની છે. હે જીવ! તારી નથી. તું તેનાથી ભિન્ન દ્રવ્ય છો.
આ વાત નહિ સમજવાના કારણે જે જ્ઞાની મહાત્મા પુરુષો શરીરથી આત્માનો ભેદ બતાવે છે. સમજાવે છે. તેને અજ્ઞાની લોકો દીન સમજે છે. શરીરથી આત્મા ભિન્ન પદાર્થ જ છે. પરંતુ તેની સમજણ ન હોવાથી આવું સમજાવનારા ગુરુઓ આપણને દીન-બિચારા ગરીબડા લાગે છે. અજ્ઞાની એવા આ જીવને ભેદ બતાવનારા જ્ઞાની મહાત્મા મુખ લાગે છે. અણસમજુ દેખાય છે. પરંતુ વાસ્તવિકપણે તો તે પોતે જ મૂર્ખ છે. તે પોતે જ અજ્ઞાની છે. ૨ // પુદ્ગલ કાલા, નીલા, રાતા, પીલા પુદ્ગલ હોય. ધવલા યુત એ પંચવરણ ગુણ, પુદ્ગલ હું કા જોયાફll સંતો પુગલવિણ કાલા નહીં એ, નીલ રકત અરુ પીતા શ્વેત વર્ણ પુગલ વિના એ, ચેતન મેં નહીં પીત ૪સંતો.
ગાથાર્થ ઃ પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ કાળુ, નીલુ, લાલ, પીલું હોય છે. તથા પુદ્ગલ દ્રવ્ય જ ધોળાશવાળું હોય છે. આ પાંચ વર્ણ નામના ગુણો પુદ્ગલ દ્રવ્યમાં જ હોય છે. આ સર્વે ગુણો કાયાના જ છે અને કાયા એ પુદ્ગલ દ્રવ્ય છે. કાયા તે જીવદ્રવ્ય નથી. એટલે જ મૃત્યુકાળે કાયા જ અહીં રહે છે. જીવ રૂપ હંસ એકલો જ પરભવમાં જાય છે.
