________________
(૩)
జలముందు చదువు తుడుచులు ముముడులు ఎదురుకుండుడుడు సుడులు
લેખક : બાલમુનિ અભિનંદનચંદ્ર સાગર
આર્ય સંસ્કૃતિ કે જૈન શાસન આત્માના સ્વતંત્ર સુખને માને છે. અત્યારે આપણને જે પણ સુખનો અનુભવ થાય છે તે કર્મનું આપેલું છે. ઈન્દ્રિયોના માધ્યમે સુખ થાય છે. આપણે કર્મને પરાધીન છીએ. સ્વતંત્ર આત્માનું મોક્ષસુખ મેળવવાની ઇચ્છા થાય ત્યારે આ સંસારનાં મોજશોખનાં સુખો વચ્ચે આત્માની સ્થિતિ કેવી હોય તે આ કથા જણાવે છે.
મોહનપુર નામે એક રજવાડું હતું. ત્યાંના રાજાનું નામ હતું ભગતસિંહ. મોહનપુરની પડખે જ સોહનપુર નામનું રાજય હતું. ત્યાં વીરસિંહ નામે રાજા વીરતાપૂર્વક રાજય કરતો હતો.
રાજા વીરસિંહ અને ભગતસિંહ આમ તો મિત્રો હતા. પણ કોઈક કારણથી વીરસિંહ અને ભગૃતસિંહ વચ્ચે ઝગડો થયો. દુશ્મન બન્યા તેથી રાજયમાં યુદ્ધની ભંભેરી વાગી. બંને રાજયની સેનાઓ શસ્ત્રસજજ બની આમને સામને આવી ગઈ.
સોહનપુરની સેનામાં એક અતિ બહાદુર સૈનિક હતો. તે ઈમાનદાર, વિશ્વાસુ અને સ્વાભિમાની હતો. નામ તેનું માનસિંહ, માનસિંહ યુદ્ધ લડતાં લડતાં અચાનક દુશ્મનોના હાથમાં પકડાઈ ગયો. સાથે તેના કેટલાક સાથીદાર પણ પકડાઈ ગયા. દુશ્મનોએ તેમને મોહનપુર લઈ જઈ કેદખાનામાં પૂર્યા. મોહનપુરનો રાજા ભગતસિંહ ધર્મી હતો. તેથી તે જોરજુલમમાં માનતો ન હતો. એના ત્યાં જેટલા પણ કેદી પકડાયા હતા તે બધાને બરાબર સાચવતો હતો. સારું-સારું ખાવાનું આપતો હતો. તેથી સૈનિકોને અહીં સલામતી લાગતી હતી. એમને મૃત્યુનો ભય દૂર થઈ ગયો હતો.
આમ છતાં સ્વાભિમાની માનસિંહ ખુશ ન હતો. તે કેદમાંથી બહાર નીકળવા ઇચ્છતો હતો. બંધનના લીધે તેના હૃદયમાં હંમેશાં વેદના રહેતી હતી. સારું ખાન-પાન, સારાં કપડાં મળવા છતાં અંતરથી દુ:ખી દુ:ખી રહેતો હતો. બસ, તેને બંધનનું સૌથી મોટું દુઃખ સાલતું હતું.
થોડા દિવસોમાં યુદ્ધ સમાપ્ત થયું. વિરોધી દેશો વચ્ચે સંધિ થઈ. સંધિની શરતો મુજબ બંને દેશના કેદીઓને મુક્ત કરવામાં આવ્યા. કેદમાંથી છુટી સૌ કેદી સૈનિકોની સાથે માનસિંહ પોતાના ઘર તરફ જતો હતો. તેને અતિશય આનંદ હતો, ખૂબ ખુશ હતો. હવે પોતે સ્વતંત્ર હતો, બંધન મુક્ત હતો.
ઘરે જતાં રસ્તામાં તેને એક ફેરિયો મળ્યો. ફેરિયો પોપટ વેચવાનો ધંધો કરતો હતો. તે પક્ષી વેચી પૈસા કમાતો પક્ષીઓને પાંજરામાં પુરાયેલાં જોઈને માનસિંહનું હદય દુ:ખથી પ્લાવિત થઈ ગયું. તેનું હદય હચમ
tuસહનું હૃદય દુ:ખથી પ્લાવિત થઈ ગયું. તેનું હૃદય હચમચી ઊડ્યું. તેણે ફેરિયાને પૂછયું “ “ભાઈ ! તેં આ બધાં પક્ષીઓને શા માટે પાંજરામાં પરી રાખ્યાં છે ? એ બિચારાને કેટલું દુ:ખ થતું હશે?” માનસિંહની આ વાત સાંભળી ફેરિયાને આશ્ચર્ય લાગ્યું. આ વ્યક્તિ આમ કેમ બોલતી હશે, તેણે કહ્યું કે “ભાઈ તમારી વાત ખોટી છે. હું આ પક્ષીઓને સારી રીતે ખવડાવું-પીવડાવું છું. ભણાવું છું, માવજત કરું છું. ત્યારે માનસિંહે કહ્યું કે, શું સુખી થવા માટે સારું સારું ખાવાનું-પીવાનું મળે એટલે પૂરતું છે? બંધન એ જ સૌથી મોટું દુઃખ છે. બંધનમાં રહેવાનો અનુભવ મેં પણ કર્યો છે. એટલે બંધનમાં રહેવાનું દુઃખ સારી રીતે જાણું છું. તારે પૈસા જોઈએ તેટલા લે પણ આ પક્ષીઓને છોડી દે, આમ કહી તેણે પૈસા ચૂક્વી બધાં પંખીઓ ખરીદી લીધાં. પછી એ બધાં પંખીઓનાં પાંજરાં ખોલીને બધાં પંખીઓને મુક્ત કરી દીધાં. પાંજરામાંથી છૂટેલાં પક્ષીઓ ખુશીથી પાંખો ફફડાવી દૂર દૂર આકાશમાં મુક્ત બની જતાં રહ્યા. માનસિંહ પણ મુક્ત પક્ષીઓને આનંદથી ઊડતાં જોઈ ફરી ફરી મુક્તિનો આનંદ માણવા લાગ્યો. બાળકો ૧. જગતમાં સૌથી મોટું દુઃખ હોય તો પરાધીનતા-બંધનનું છે.
૨. ગમે તેટલા સારા સારા ભોગવિલાસ ખાન-પાન મળે પરંતુ આત્માને શરીરના પિંજરામાં પુરાઈ રહેવું પડે છે. તે સૌ
ખ છે. તે સમજવા કોશિશ કરજો. ૩. બંધન વગરનું સાચું સુખ તો મોક્ષમાં જ છે, માટે મોક્ષ મેળવવા ખૂબ ખૂબ સત્કાર્યો કરશો.
* કપ જ જાણo stપ્ટાઝાપોદીken?
spter knew m
y
complete gate 27939 to rice 27