________________
४४
ମୁଁ କିଏ ? ଦାଦାତ୍ରୀ : ନା’ ଯଦି ତାହା ଲାଗୁନାହିଁ ତେବେ ତାହା ଅଲଗା କଥା, କିନ୍ତୁ ମାଗିବାବାଲା ଅଧିକ ଥିବେ, ତେବେ ତା’କୁ ଅଧୁକ ଘେରିନିଅନ୍ତି । ପାଞ୍ଚ ବାଲାକୁ ପାଞ୍ଚଟି, ଦୁଇ ବାଲାଙ୍କୁ ଦୁଇଟି ଏବଂ କୋଡ଼ିଏ ବାଲାକୁ କୋଡ଼ିଏଟି । ମୁଁ ତ ଆପଣଙ୍କୁ ଶୁଦ୍ଧିମ୍ବା ପଦରେ ବସାଇଦେଲି, ମାତ୍ର ପୁଣି ଯେବେ ପରଦିନରୁ ମାଗିବାବାଲା ଆସନ୍ତି ତେବେ ଟିକେ ସଫୋକେସନ୍ ହେବ ।
ଏବେ ରହିଲା କ’ଣ ବାକି ? ତାହା କ୍ରମିକ ବିଜ୍ଞାନ ଅଟେ ଏବଂ ଏହା ଅକ୍ରମ ବିଜ୍ଞାନ ଅଟେ । ଏହି ଜ୍ଞାନ ତ’ ବୀତରୋଗମାନଙ୍କର ହିଁ ଅଟେ । ଜ୍ଞାନରେ ଅନ୍ତର ନାହିଁ । ମୋର ଜ୍ଞାନ ପାଇ ଆପଣଙ୍କୁ ଆତ୍ମା ଅନୁଭବ ହୋଇଯିବାପରେ, ଆଉ କେଉଁ କାମ ବାକି ରହିଯାଏ ? ଜ୍ଞାନୀ ପୁରୁଷଙ୍କ ‘ଆଜ୍ଞା’ର ପାଳନ । “ଆଜ୍ଞା’ ହିଁ ଧର୍ମ ଏବଂ ଆଜ୍ଞା’ ହିଁ ତପ । ଏବଂ ମୋର ଆଜ୍ଞା ସଂସାର (ବ୍ୟବହାର)ରେ କିତ ମାତ୍ର ମଧ୍ୟ ବାଧକ ହୋଇ ନଥାଏ। ସଂସାରରେ ରହି ମଧ୍ୟ ସଂସାର ସ୍ପର୍ଷ କରେ ନାହିଁ, ଏପରି ଅଟେ ଏହି ଆକ୍ରମ ବିଜ୍ଞାନ ।
ଯଦି ଏକାବତାରୀ ହେବାର ଅଛି ତେବେ ମୋର କହିବା ଅନୁଯାୟୀ ଆଜ୍ଞାରେ ଚାଲନ୍ତୁ ନା’ ! ତେବେ ଏହି ବିଜ୍ଞାନ ଏକାବତାରୀ ଅଟେ । ଏହି ବିଜ୍ଞାନ ଅଛି ତଥାପି ଏଠାରୁ (ଭରତ କ୍ଷେତ୍ରରୁ) ସିଧା ମୋକ୍ଷକୁ ଯାଇପାରିବେ, ଏପରି (ସମ୍ଭବ) ନୁହେଁ ।
ମୋକ୍ଷ ମାର୍ଗରେ ଆଜ୍ଞା ହଁ ଧର୍ମ... ଯାହାକୁ ମୋକ୍ଷରେ ଯିବାର ଅଛି, ତା’କୁ କ୍ରିୟାର ଆବଶ୍ୟକ ନା ନାହିଁ । ଯାହାକୁ ଦେବଗତିରେ ଯିବାର ଅଛି, ଭୌତିକ ସୁଖର କାମନା ଅଛି, ତା’କୁ କ୍ରିୟାର ଆବଶ୍ୟକତା ଥାଏ। ମୋକ୍ଷରେ ଯିବାର ଅଛି, ତା’କୁ ତ’ ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଜ୍ଞାନୀର ଆଜ୍ଞା, ଏହି ଦୁଇଟିର ଆବଶ୍ୟକତା ଅଛି ।
। ମୋକ୍ଷ ମାର୍ଗରେ ତପ-ତ୍ୟାଗ କିଛି ମଧ୍ୟ କରିବାର ନଥାଏ । ମାତ୍ର ଯଦି ଜ୍ଞାନୀପୁରୁଷ ମିଳିଯାଆନ୍ତି ତେବେ ଜ୍ଞାନୀଙ୍କର ଆଜ୍ଞା ହଁ ଧର୍ମ ଆଜ୍ଞା ହିଁ ତପ ଏବଂ ଏହା ହିଁ ଜ୍ଞାନ, ଦର୍ଶନ, ଚାରିତ୍ର ଏବଂ ତପ ଅଟେ, ଯାହାର ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଫଳ ମୋକ୍ଷ ଅଟେ ।
