________________
૪૮ નિયતિ એજ કારણ સમજવું. પહેલાં નગરના ઉદ્યાનમાં કુબર સાથે નળ ક્રીડા કરતું હતું. ત્યારે અચાનક એક મહષજ્ઞાની આવેલા, તેમણે પ્રસંગેપાત કહેલું. પૂર્વજન્મમાં સાધુને ક્ષીરના દાનથી આ નળ ભરતાર્ધસ્વામી થશે, પાંચસો હાથ ઉંચા સ્તંભને ઉપાડી પાછો જમીનમાં ઘાલી દેશે. એ એનું પ્રમાણ સમજવું. આવા પ્રકારની ભૂતકાળની વાત યાદ આવવાથી નગરક વિસ્મયતાપૂર્વક કહેવા લાગ્યા. નળની હાજરીમાં બીજે રાજા હોઈ શકે નહિ, ભરતાઈપતિની આ દશા તે મહાજ્ઞાની મુનીના કથનનું શું? માટે જ્ઞાનીનું વચન મિથ્યા હાય નહિ. જરૂર નળ થોડા સમયમાં પાછે રાજ્યગાદીએ આવશે અને આપણા મને રથે પૂર્ણ કરશે.
આવા પ્રકારનાં નગરલોકનાં વચન સાંભળતાં અત્યંત રેતી દવદન્તી અશ્રુ પ્રવાહે રથને સિચંતી છતી નળે નગરને ત્યાગ કર્યો.
નળે કહ્યું હે પ્રિયે આપણે ક્યાં જઈશું? દવદન્તીએ કહ્યું, સ્વામી આપણે કુંડિનપુર જઈ મારા પિતાના અતિથી થઈએ. ત્યાં મારા પિતા આપણું સર્વ પ્રકારે ગૌરવ કરશે.
દવદન્તીની સુચના અનુસાર નળે સારથીને કહ્યું, કુંડિનપુરના રસ્તે રથ ચલાવ. સારથીએ સ્વામીના આદેશ મુજબ રથના ઘેડાને તે તરફ હાંક્યા. આગળ જતાં વાઘના ભીષણ અવાજે, શીકારી પશુઓના ચિત્કારે, અજગરાદિ હિંસક જનાવરોથી વ્યાપ્ત ભયનું જ એક સામ્રાજ્ય હાય, એવી અત્યંત ભયંકર અટવી આવી. આગળ જતાં કાન સુધી ખેંચેલા બાણે લઈને યમ જેવા ભીલેને સામે આવતાં નળે જોયા. જોતજોતામાં નળના રથને ચારે બાજુથી ભીલોએ ઘેરી લીધે. કેટલાક દારૂ પીધેલા નૃત્ય કરતાં, કેટલાંક શંખ વગાડતાં, કેટલાંક કાન ફાડી નાખે