________________
૩૯
હાથી, ઘોડા, રથ, સુભટોથી અવરજવર વધી ગઈ ભીમરથી રાજાએ સન્મુખ જઈ પ્રત્યેકને યેગ્ય સત્કાર સન્માન કર્યું. ઇંદ્રના પાલક વિમાન જે સુશોભીત મંડપ અને મનહર મંચથી રાત્રીનાં પણ દિવસને ભ્રમ કરાવે એવું દશ્ય ખડું થઈ ગયું. અવસરે સર્વ રાજારાજકુમારે અલંકારો અને પોષાકથી સજજ થઈ સુવર્ણના સિંહાસને યથાયોગ્ય સ્થાને બેઠા અને કન્યાનું મન આકર્ષવા વિવિધ પ્રકારની ચેષ્ટાઓ કરવા લાગ્યા.
દવદન્તી સખીઓ સાથે પરીવરેલી રંભા અસરાને ભ્રમ ઉપજાવતી સ્વયંવર મંડપમાં દાખલ થઈ, નવા યૌવનવાળી એને જોઈને બધાની દષ્ટિ એના ઉપર પડી સર્વે પોતપોતાના વિશેષ ચાતુરી શેભા ચેષ્ટા બતાવવા લાગ્યા.
અંતઃપુરની પ્રતિહારીએ દવદન્તીને પ્રત્યેક રાજકુમારોની ઓળખ આપવા માંડી. હે સખી, આ ઈવાકુવંશમાં ઉત્પન્ન થયેલો ચંદ્રરાજકુમાર, ચંપાનગરીને સ્વામી સુબાહુકુમાર,
હિતકપુરનગરને આ ચંદ્રશેખર વિગેરેના નામ, ગામ, કુળ, પરાક્રમ, રૂપનું વર્ણન કરતી જ્યાં કેશલ દેશના નિષધ રાજાના નળ-કુબર પુત્ર હતા ત્યાં આવી, પૂર્વજન્મના નેહથી દવદન્તીએ નળકુમારના કંઠમાં વરમાળા નાખી એ અવસર સારું કર્યું, બહુ જ ઉત્તમ કર્યું એમ આકાશવાણી થઈ, ત્યારે પરાક્રમી એવા કૃષ્ણ રાજકુમારે તલવાર મ્યાનમાંથી કાઢી અગ્નિ જે ઊગ્ર થઈને નલને કહ્યું, હે નલ! તારા કંઠમાં વરમાળા દવદતીએ વૃથા નાખી છે, હું સહન કરી શકું નહિ, મારી હાજરીમાં તું એની સાથે પરણી શકીશ નહિ વિગેરે આક્ષેપે પૂર્વક તીરસ્કારનાં વચન સાંભળી ન કહ્યું : અરે મૂર્ખ, દવદન્તીએ તેને પસંદ કર્યો નહિ માટે