________________
શુભ-અશુભ કર્મનાં ફળ :
(૧) અજ્ઞાન, અલપજ્ઞાન, અને બુદ્ધિની જડતા શાથી થાય? જ્ઞાનાવરણકર્મના ઉદયથી, જ્ઞાનની આશાતના કરવાથી.
(૨) બહેરો અથવા શ્રોત્રંદ્રિયની હીનતાવાળે શાથી થાય? અચક્ષુદર્શનાવરણ, જ્ઞાનાવરણના ઉદયથી અને તદુપાંગ નામકર્મના અનુદયથી. તેમજ વિકથા સાંભળી ખુશ થાય. સત્યને અસત્ય અને અસત્યને સત્ય ઠરાવે. બહેરા માણસની હાંસી કરે, બીજ, દીન માણસેના કરૂણુ શબ્દ તથા આજીજી પર ધ્યાન ન આપે, સબોધ તથા શાસ્ત્ર શ્રવણ ન કરે, આવા કર્મો કરવાથી બહેરાપણું આવે, કાનનો રેગ થાય અને ચૌરિદ્રિયપણું પામે. | (૩) શ્રોત્રેન્દ્રિયની મજબૂતી શાથી થાય? અચક્ષુદર્શનાવરણ અને જ્ઞાનાવરણના ક્ષપશમથી તથા તદુપાંગ નામકર્મના ઉદયથી. વળી શાસ્ત્ર અને સુકથા સાંભળે, યથા યેગ્યે શ્રદ્ધાથી શાસ્ત્રવચન પરિણુમાવે, બહેરાઓની દયા ખાય, તેમને યથાશક્તિ મદદ કરે, ગરીબોની અરજ ધ્યાનમાં લઈ મીઠી વાણીથી સંતોષે, ગુણજનાના ગુણ સાંભળી હર્ષ પામે અને કેઈની નિંદા સાંભળે નહિ તે શ્રોત્રંદ્રિય (કાન) નું આરોગ્ય, સુન્દરતા અને તીવ્રતા પામે તથા પંચેન્દ્રિયપણું મેળવે (કાન મળે તે જ પંચેન્દ્રિય થવાય છે)
(૪) ચક્ષુ ઈન્દ્રિય (આંખ) ની હીનતા શાથી થાય ? અચક્ષુદર્શનાવરણ અને જ્ઞાનાવરણના ઉદયથી તેમજ તદુપાંચ