________________
( ૬ ) ગુરૂની સમીપે કરવી. ઉપાશ્રયે ગુરૂ અથવા સ્થાપનાચાર્ય વિદ્યમાન ન હોય તો બાજોઠઉપર ધર્મનું પુરતક અથવા નવકારવાળી પ્રમુખ ઉપકરણ સ્થાપી નવકારપૂર્વક, ગુરૂસ્થાપનાના સૂત્રથી સ્થાપના કરીને ક્રિયા કરવી.
એ પ્રમાણે ગુરૂસ્થાપના કરીને ઈરિયાવહિયં સૂત્ર, જેનું સ્વરૂપ, હવે પછી બતાવવામાં આવશે તે કહીને ઈરિયાવહી પરિમવા.
સિદ્ધાંતમાં કહ્યું છે કે “ઈરિયાવહિ પડિકામ્યા વિના, સામાયિક, ચિત્યવંદન, સ્વાધ્યાય, પોસહ કે પડિકમણું કાંઈ પણ કરવું ક૯પતું નથી. ??
તે આજ્ઞા અનુસારે સામાયિક કરવાની જીજ્ઞાસાવાળાએ પ્રથમ ઈરિયાવહિયં સૂત્ર બોલવું.
ઈરિયાવહિયં સૂત્ર બેલતાં પહેલાં ગુરૂને પ્રણિપાત કરવું એવી આશા છે, તેથી તે પ્રણિપાત [ખમાસમણ ] કેવી રીતે કરવું તે આગળના પાઠમાં બતાવવામાં આવે છે.
– 5 –
પાઠ ૬૫ મો. પ્રણિપાત અથવા ખમાસમણ ભાગ ૧ લે.
( પંચાંગથી નમન. ) ( ખમાસમણ ) દેવ અને ગુરૂમહારાજના ચરણ પાસે બે ગોઠણ, બે હાથ અને માથું એમ પંચાંગ (પાંચ અંગ ) નમાવીને ભૂમિસ્પર્શ કર તેને પંચાંગ પ્રણિપાત કે ખમાસમણ કહે છે.
નમસ્કાર જૂદી જૂદી રીતે થાય છે. એક હાથ ઉંચા કરી, બે હાથ ઉંચા કરી, માથું નમાવી, બે હાથ જોડી માથું નમાવી કે પાંચ અંગ નમાવીને પગે પડવાથી નમસ્કાર થાય છે.
