________________
(૮૩) અભ્યાસીએ શરૂઆતમાં જ્યાં સુધી વધુ આવડતું ન હોય ત્યાંસુધી નમસ્કારમંત્ર કે લેગસ્ટ)નું ચિંતવન કરવું. કારણ કે તેમાં મૂળ વસ્તુ પંચપરમેષ્ઠિ છે. અને તેવા ઉત્તમ નિશાનપર લક્ષ બાંધવાથી આપણા પરિણામ નિમળતા પામે એ સંભવી શકે છે. ' આ કાયોત્સર્ગની ક્રિયામાં લેગસ્સના ર૫ પદો, તે ન આવડતાં હોય તો ચાર વાર નમસ્કારમંત્ર ચિંતવવાની રીત છે. . . . .
@ પાઠ ૯૩ મે.
પ્રાણુયામ, હમણુના વખતમાં ઘણું લોક કાયોત્સર્ગમાં ચિંતવવાના પદ જણે કંઈ અર્થવગરના હેય તેમ જલદી ચિંતવીને પૂરા કરે છે પણ તેમ કરવાની જેનશૈલી નથી.
નમસ્કાર મંત્રમાં તેના અર્થના સંબંધ અનુસાર આઠ સંપદા (શ્વાસ લેવાના વીસામાં) રહેલ છે. તેને અનુસરીને મધ્યમ રીતે પદ ચિંતવીને આપણા શ્વાસને તેને અનુસાર લંબાવવાનો અભ્યાસ કરવો જોઇએ. - શ્વાસને લંબાવવા તે પ્રાણાયામ કહેવાય છે અને તે રોગનું ચોથું અંગ છે. કાર્યોત્સર્ગમાં ચાર નવકાર જપતાં ૩ર જેટલા ધામેચ્છવાસ લેવાય છે, તે લંબાય તેટલા માટે ચિંતવવામાં ઉતાવળ ન કરતાં દિવસે દિવસે ધીમાશ પકડવી જોઈએ.
