________________
દશવૈકાલિક
૪ છજ્જવણિયા અજ્જીયણ
ખરેખર તે આ છ જીવ નામનું અધ્યયન કાશ્યપ ગેાત્રીય શ્રમણ ભગવાન મહાવીરે કહ્યું છે, પ્રખ્યુ. અને જાહેર કર્યુ. છે. આ અધ્યયન શીખવાથી શ્રેય અને ધોધ પણ થશે. છકાય જીવના નામેા નીચે પ્રમાણે છે. પૃથ્વીકાય સંબંધીના જીવા, જળકાય સંબંધીના જીવેા, અગ્નિકાય સધીના વેા, વનસ્પતિકાયના જીવે અને ત્રસકાયનાં વેા. ર
પુઢવી ચિત્તમ તમક્ખાયા અણુગજીવા પુઢાસત્તા અન્નથ .સથપરિણએણ, આઉ ચિત્તમન્તમક્ખાયા અણુગ જીવા પુદ્દો સત્તા અન્નત્ય સર્થે પરિણએણ, તે ચિત્તમતમTMાયા અણુગ જીવા પુઢા સત્તા અન્નત્થ સત્ય પરિણઅણુ’, વાઉ ચિત્તમન્તમક્ખાવા અણુગ જીવા પુઢા સત્તા અન્નત્થ સત્થ પણએણ, વણસઇ ચિત્તમન્તમક્ખાયા અણુગ જીવા પુઢા સત્તા અન્તર્થ સત્ય પરિણઅણુ ।
૧ પૃથ્વીકાયમાં જુદા જુદા અનેક જીવા હાય છે. પૃથ્વીકાયના ટુકડામાં પણ ઘણા જીવા છે. પૃથ્વીને પૃથ્વી સિવાય બીજુ` શસ્ત્ર લાગે નહિ ત્યાં સુધી પૃથ્વી સચેત કહેવાય છે.
૨ એક જલ બિંદુમાં અસંખ્યાતા જીવે તેને જલ સિવાય ખીજું શસ્ત્ર લાગે નહિ ત્યાં છે અને જયારે ખીળું શસ્ત્ર લાગે છે ત્યારે તે
જુદ્દા શુદા હોય છે. સુધી તે સચિત્ત રહે
જીવાને નાશ થાય છે.
૩ એક અગ્નિના તણખામાં જુદા જુદા અસંખ્યાત અગ્નિના જીવા હાય છે બીજુ શસ્ત્ર સ્પર્શે નહિ ત્યાં સુધી તે સચેત કહેવાય છે અને શસ્ત્ર પરિણમન પછી તે સજીવ મટી અજીવ થાય છે.
(૧૨)