Page Text
________________
૬. તન, કન, સન, ના અનુનાસિક વિકલ્પ ઉડે છે. જેમકે વર્તમાનકાળના ત્રિજા - પુરૂષના એક વચનમાં વન નું ન્યત; વાર્તા ૭. ર નું રાષ્ટ્ર થાય છે. ૮. પ્રેરકના અંત્ય અને યડુન્તના અંત્ય ૪ ની પૂર્વે વ્યંજન હોય તે તેઓને અંત્ય જ
નીકર ૩૪ ઉડી જાય છે.
ભાગ ૬ ઠે. મૂળ તથા પ્રત્યયાત્ત તથા તેઓના ભાવેકબેધક ધાતુઓને સાવધાતુના
- પુરૂષબેધક પ્રત્યેની પૂર્વ લાગતા વધુ નિયમે. ૧. પહેલા ગણુને ધાતુઓના સંબંધમાં ક. ,ને પરમૈપદમાં દીર્ઘ થાય છે તેમજ રૂમ ને જરૂચ ને પણ થાય છે. ખ. હંસા, સસ, સ્વ ને ર ને અનુનાસિક ઉડી જાય છે. ગ. શ, ને ના અંત્યને છું થાય છે. ઘ. પા નું જિવ, ધ્રા નું નિવ્ર, મr નું ધમ્, થા નું તિ, ના નું મન , વા નું ચણ્યું,
दृश् नु पश्य, ऋऋच्छ, सृ नुधाव् , शद नुशीय , सद् नु सीद्, मृजर्नु मा
ને કમ નું ગન્મ થાય છે. ડ. તક્ષ(=નાનું કરવું), યક્ષ, સર, સ્ટાર, ઝ, રો ને 5 માંહેલા પહેલા બેને
વિકલ્પ પાંચમા ગણના જેવા ને બીજાઓને વિકલ્પ ચેથા ગણના જેવા રૂપ થાય છે. ચ. અનિયમિત-નીચે લખેલા ધાતુઓ અનિયમિત છે તેથી તેના વર્તમાન કાળના ત્રિજા પુરૂષના એકવચનના રૂપજ નીચે આપ્યા છે ને તેના બીજા રૂપે પણ તે પ્રમાણે જુદા જુદા પ્રત્યથી થાય છે.
મ નું મતિ નિમ્ (ક્ષમા કરવી) નું નિનિર્ત (ઋતે ક્ષમા કરે છે) પ્રિન્ નું પિનોતિ માન (=વિચાર કરે) નું મિમત્તે (તે વિચાર કરે છે)
* નું તાજેતે શાન (ધાર ચઢાવવી) નું શીરાંતિ (તે ધારચઢાવે છે) દ્િ નું રતિ વર્ષ (=ધિક્કારવું) નું વમત્રને (તે ધિક્કારે છે)
દ્ નું શુતિ વાન (=સીધું કરવું) નું ાિંતિ (તે સીધું કરે છે) कृप नुं कल्पते વિસ્ (=દવા આપવી) નું વિવિત્સતે (તે દવા આપે છે)
નું ઢાતિ ગુv (=ધિકારવું) નું કુમુક્તિ (તે ધિક્કારે છે) सस्ज् नुं सज्जति
ज्ञा ने जानाति ૨. બીજા ગણના ધાતુઓના સબંધમાં ક. ધાતુના છેડાના ને અનદ્યતનભૂતના બીજા પુરૂષના એકવચનના પ્રત્યયની પૂર્વે
વિકલ્પ થાય છે. - ખ. ધાતુના છેડાના ને, પ્રત્યયની પૂર્વે – અથવા જરૂર થાય છે, ને પ્રત્યયની પૂવે
વિકપે થાય છે.
| SR No. | 023460 |
| Book Title | Sanskrit Bhasha Pradip |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Thakordas Jamnadas Panji |
| Publisher | Thakordas Jamnadas Panji |
| Publication Year | 1867 |
| Total Pages | 366 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 28 MB |