Sanskrit Bhasha Pradip

SR No.: 023460
Original Sutra Author: N/A
Author: Thakordas Jamnadas Panji
Publisher: Thakordas Jamnadas Panji
Publication Year: 1867
Total Pages: 366
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 28 MB

Page 53

૧૯
गोपायति स्तृप्यतिश्च त्रपते दृष्यतिस्तथा। मान्ती क्षाम्यति क्षमतेऽश्रुते क्लिश्नाति नश्यति ॥ शान्तास्त्रयोऽथाक्षतिश्च निष्कुष्णातिश्च तक्षति । त्वक्षतिश्च षकारान्ता अंथ हान्ताश्च गाहते ॥ पदद्वये गृहतिश्च ऋकारोपान्त्य गर्हते। तृहति तुंहति द्रुह्यतयो बृहति मुह्यति ॥ वृही स्तृहीस्निह्य स्नुह्यत्येते वेटाहि धातवः। સન્તાન તુઘવ વે ચત્ર સર્વા એટલે
સ્વરાંતમાં ૐ (પહેલા ગણને), ૨ (ચેથા અને બીજા ગણને ને બેઉમાં આત્મપદી), અને “ (પાંચમા અને નવમા ગણને), અને વ્યંજનાંતમાં તસ્ (સાતમા ગણને), ત્રણ્ય (છઠ્ઠા ગણને), અમ્ (સાતમા ગણને), તય (સાતમાં ગણ), મૃણ (બીજા ગણને), (દશમા ગણને), (ચેથા ગણને), ચન્ટ (પહેલા ગણને), ૫ (ચેથા ગણ), સિધુ (પહેલા ગણને), (પહેલા ગણને), ગુરૂ (પહેલા ગણુને), તૃv (ચેથા ગણને), ગg (પહેલા ગણ), ૨ (ચોથા ગણને), ક્ષમ્ (થા ગણ), ક્ષમ્ (પહેલા ગણને ), ગર (પાંચમા ગણ), શિશ (નવમા ગણુને), નર (ચેથા ગણને), અમ્ (પહેલા ગણુને), નિરંકુર (નવમા ગણને), તમ્ (પહેલા ગણને), સ્વસ્ ( પહેલા ગણુને), જાદુ (પહેલા ગણને ), ગુ (પહેલા ગણુને), વૃત્ (પહેલા ગણન)તૃ૬ (છઠ્ઠા ગણ), (છઠ્ઠા ગણને), કુર (ચેથા ગણુને), વૃત્ (છઠ્ઠા ગણને), મુદ (ચોથા ગણન), વૃદ (છઠ્ઠા ગણુને), તૃ૬ (છઠ્ઠા ગણુને), સિદ્ (થા ગણને), સુદ (ચેથા ગણને).૧ અપવાદ ૨. સન્ત બેધક પ્રત્યયની પૂર્વે અને કહ્યું ને સેટ જાણવા. ૨. પુરૂષોધક પક્ષભૂતના પ્રત્યાની પૂર્વે , રૂ ને ધૂને સેટ જાણવા. પણ છે
આગળ વિકલ્પ લગાડવી. રૂ. પુરૂષબેધક સામાન્યતના પ્રત્યેની પૂર્વે ધું (પરમૈપદી) અને અલ સેટ જાણવા. ૪. પુરૂષબેધક સામાન્ય ભવિષ્યના પ્રત્યયેની પૂર્વે શૃં ને સેટ જાણવે. ક કૃત અવ્યય બેઘક ત્યા પ્રત્યયની પૂર્વે પ્રશ્ન ને સેટ, ને રૂં, રૂ ને જૂ ને અનિટ - જાણવા. ૬. કૃદંત પ્રાતિ પદિક બોધક ત પ્રત્યયની પૂર્વે નિમ્ ને સેટને બાકીનાઓને અનિટ
જાણવા. થર્ પ્રત્યયની પૂર્વે પરોક્ષભૂતમાં એકાચ થનારા શિવાયના ધાતુઓને અ- નિટ જાણવા. અને અમારા પ્રત્યેની પૂર્વે ઉપર સામાન્ય ભવિષ્યમાં કહયા - [[ પ્રમાણે જાણવું.
ગ. સેટ ધાતુઓ-અનિટ અને વેટમાં ન ગણવેલા બધા ધાતુઓ સેટ છે. છે. 'અપવાદ. .
૨. સશક્ત બેધક પ્રત્યયની પૂર્વે , વૃત, કૃષ, ચન્દ્રને શુધ, એ બધાને પર - પદમાં ને કહ, ગુદ, તથા (દીર્ઘ ) ૪ કારાંત એકાચ ધાતુઓને બેઉ પદમાં ૧. આ માંહેલા , હૂ , ધૂ, ધુ, તૃપ , , નર , નિસ્ +7ષ , કુ, મુદ્ર , ત્રિ, ૨, એ ધાતુઓચું- ત્રમાં વેટ કહેલા છે તેથી ધાતુ કેપમાં એના સંબંધમાં % અનુબંધ નથી.