Sanskrit Bhasha Pradip

SR No.: 023460
Original Sutra Author: N/A
Author: Thakordas Jamnadas Panji
Publisher: Thakordas Jamnadas Panji
Publication Year: 1867
Total Pages: 366
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari
File Size: 28 MB

Page 142

૧૦૮
ખ, સુર પુલિંગને “મિથુન રાશિ એ અર્થને હોય તે તેને ૧ લી ને ૮મી વિભકિતમાં
ચું, ગુલી, રુક્ષ ને બીજીમાં ગુલમ, ગુ, યુઝર થાય છે. બાકીના રૂપ સાધા
રણ નકારાત શબ્દ જેવા થાય છે. ગ. વર (પુ. સ્ત્રી. ન) ના રૂપ (ના. ૮૨), અવયર (પુ. સ્ત્રી. ન) ના રૂપ (ના. ૮૩), વૃત્ત
(ન.) ના રૂપ (ના. ૮૪). ૧૯. , નાં અંતવાળા શબ્દ હોતા નથી. . ૨૦. ? , ટુ, ટૂ ના અંતવાળા ત્રણેલિંગના શબ્દના રૂપરા (પુ. સ્ત્રી. ન.) ના રૂપ જેવા
થાય છે, ફેર માત્ર એટલે કે ૧ લી ના એકવચનમાં તથા કુ પ્રત્યયની પૂર્વે ૨, ૩,
૩, ટૂ ને ,ને ખ્યા, મિત્, ને સ્થT , ની પૂર્વે રુ થાય છે. ૨૧. ૬ ના અંતવાળા ત્રણેલિંગના શબ્દોના રૂપ પુણ્ (પુ. સ્ત્રી. ન.) ના રૂપ ( ના. ૮૫)
જેવા થાય છે. ૨૨. ના અંતવાળા પુલિંગ તથા નપુંસકલિંગના શબ્દોના રૂપ ર (પુ. ન) ના રૂપ જેવા
થાય છે. ફેર માત્ર એટલેજ કે સ્થા, મિત્, ને ચન્ ની પૂર્વે ને ર્ થાય છે. એવા શબ્દ સ્ત્રીલિંગના હોતા નથી. અપવાદ ક. વૃત્ત અને કૃત (પુ. ન.) ના રૂપ વૃત્ (પુ. ન) ના રૂપ (ના. ૮૬) જેવા થાય છે. ખ. મુક્ત અને મવત (પુ તમે સાહેબ. ન.=તે સાહેબ.) ના રૂપ મ (પુ. ન.) ના
રૂ૫ (ના. ૮૭) જેવા થાય છે. ગ. અર્વત (પુ. ન.) ના રૂપ (ના. ૮૮), યકૃત (ન.) ને રૂપ (ના. ૮૯), રાત (ન.)
ના રૂપ (ના. ૯૦), વિયત (પુ. નં.) ના રૂપ (ના. ૯૧). ઘ. મ અને વત ના અતવાળા પુલિંગ તથા નપુંસકલિંગના શબ્દના રૂપ માં
(પુ. ન.) ના રૂપ (ના. ૯૨) જેવા થાય છે. ડ, અર્ અને (વર્તમાન અને ભવિષ્ય કૃદંતના) પ્રત્યથી થતા ૨. પુલિંગના શબ્દોના રૂપમવત્ (પુ=મૅનરે) ના રૂપ (ના. ૯૦) જેવા થાય છે
પણ રાત્, ક્ષત્, રાસ, નાગ્રત અને સ્થિતિ ના પુલિંગના રૂ.
રાસત (૩) ના રૂપ (ના. ૯૪) જેવા થાય છે. ૨. નપુંસકલિંગના શબ્દના રૂપમાં ચત્ અંતવાળાના રૂપ તુત ના રૂપ (ના. ૯૫
જેવા થાય છે ને અત્ અંતેવાળાના રૂપમાં જે . ૧-૪-૧૦ ગણુના ધાતુથી થયેલ શબ્દ હોય તે તેના રૂપ મત ન થનારું
ના રૂપ (ના. ૯૬) જેવા થાય છે. . ૬ ઠ્ઠા ગણુના અને જિલ્લા શિવાયના ૩ કારાંત બીજ ગણુના ધાતુથી થયેલ
શબ્દ હોય તે તેઓના રૂપ તુરત (ન.) ના રૂપ જેવા થાય છે. 7. ઉપલા શિવાયનાઓના રૂપે ગત (ન) ના રૂપ (ના. ૯૭) જેવા થાય છે, પણ
તેમાં જે અભ્યાસ આવેલ હોય તે તેવા શબ્દના રૂપ રત્ (ન.) ના રૂપ
' (ના. ૯૮) જેવા થાય છે. ૨૩. , , ના અંતવાળા ત્રણેલિંગના શબ્દના રૂપ રાજ (પુ. સ્ત્રી. ન.) ના રૂપ જેવા ન થાય છે, જે માત્ર એટલેજ કે ૧લીના એકવચનમાં ને શુ ની પૂર્વે તેઓને ત્, ને ચામું,
મિર, ૨, ની પૂર્વ ટૂ થાય છે. ૨૪. ના અંતવાળામાં
કે જૂ ના અંતવાળા પુલિંગ તથા નપુંસકલિંગના શબ્દના રૂપ ઘનન (પુ. ન.) ના 0 રૂ૫ (ના. ૯૯) જેવા થાય છે. એવા શબ્દ સ્ત્રીલિંગના હોતા નથી.
અપવાદ-થિન, થન અને મુનિ ના પુલિંગના રૂપ પથિન (પુ.) ના રૂપ (ના. ૧૦૦) જેવા થાય છે.