________________
૩૮
(૫) કઈ પણ એક સ્વર ભળેલા વ્યંજનને આ અક્ષર કહેવાય છે. દા. ત. ક-કા-કિ-કી ઇત્યાદિ.
(૪) એકલા જનની સાથે અ થી ઔ સુધીને કઈ પણ સ્વરભળીને બનેલા અક્ષરને સ્વરયુક્ત વ્યંજનાક્ષર કહેવાય છે, પણ તેને જોડાક્ષર કહેવાતું નથી. દા. ત. ફ+=ક, ફ+%=કુ, ફ+ =કી ઈત્યાદિ.
(૭) બે સંયુક્ત વ્યંજનને જ અર્થાત્ બે વ્યંજને જોડાઈને બનેલા અક્ષરને જ જોડાક્ષર કહેવાય છે. દા. ત. ક, ગ, ચ, છ, જજ, સ, ત્ય, ન, લ, વ, સ ઈત્યાદિ.
જોડાક્ષરને ઓળખ્યા વિના તેને શુદ્ધ ઉચ્ચાર થઈ શકતું નથી.
જોડાક્ષરને શુદ્ધ ઉચ્ચાર કરવા તેને ઓળખવા જરૂરી છે.
(૮) જોડાક્ષરને ધારીને જોવાની ટેવ પાડવાથી તેમાં ક્યા ક્યા અક્ષરે જોડાયેલા છે, તે સહેલાઈથી સમજી શકાય છે. દા. ત. ઘ (પદ્ય) માં ૬ ની સાથે મ જેડાચેલે છે, તે સ્પષ્ટપણે જોઈ શકાય છે.
(૯) જોડાક્ષરને સહેલાઈથી સમજવા માટે સામાન્ય રીતે તેના બે વિભાગ પાડી શકાય છે. • (1) કર્ક, ત, ત્ય, ન, સ, વ આ બધા સીધી લાઈનમાં જોડાયેલા અક્ષરો છે.
