________________
૫૭
નવપદ દેશન
અને તેજ કારણને ધ્યાનમાં રાખીને સાક્ષાત્ શ્રી જિને વરદેવા, ગણધર મહારાજાએ અને હજારેા-લાખાની સંખ્યામાં કેવલી ભગવંતા વિગેરે સાક્ષાત્ જ્ઞાની મુનિરાજે વિચરતા હાવા છતાં ભરતચક્રવતી, સગરચક્રવર્તી, ચંદ્રયશારાજા, ચદ્રેયુધરાજા, મહાપદ્મચક્રવતી, જયાનંદરાજા, રામચંદ્રમહા રાજા, પાંચ પાંડવે, વિગેરે મહાપુરૂષાએ હજારા અને લાખે રતનની, સુવર્ણની, ચાંદીની, સ્ફટીકની, જિનપ્રતિમાઓ ભરાવી અને શ્રી શત્રુ ંજય, અષ્ટાપદ, ગિરનાર, સમ્મેતશિખર, વિગેરે તીર્થો ઉપર પધરાવ્યાના શાસ્ત્રોમાં ઠામ-ઠામ પુરાવા આજે પણ જોવા મલે છે.
પ્રશ્ન—જિનપ્રતિમા વીતરાગતા આપે છે, એ વાત દલીલથી સમજાવા.
ઊત્તર—જેમ માતા-પિતાને ફેટા કે ગુરૂમહારાજને ફેાટા અથવા પેાતાના ઉપકારી પુરૂષને ફ્ાટા માણસને ભક્તિરાગ ઉત્પન્ન કરે છે. મિત્ર કે સ્નેહીઓને દેખવાથી સ્નેહરાગ પ્રકટે છે, પુત્ર-પુત્રીને જોવાથી વાત્સલ્યભાવ પ્રકટે છે. પત્નીને જોવાથી કામ-રાગ પ્રકટ થાય છે, તેજ પ્રમાણે શ્રી વીતરાગની પ્રતિમાનાં દર્શન કરવાથી શ્રદ્ધાણુ સમજણવાલાને વીતરાગતા પણ પ્રકટ થવાની ચૈગ્યતા પ્રકટે છે. જગતની વસ્તુમાત્ર વિચારવાથી લાભ-અલાભનુ કારણ થાય છે નજરે જોવા છતાં વિચાર નહિ કરનારને કે તદ્ન સમજણુ વગરના મનુષ્યને લાભ-નુકસાન ન પણ થાય.
પ્રશ્નન—વ માનકાળના શ્રદ્ધાલુ મનુષ્યેાને તથા ભૂતકા