________________
કરેમિ ભં તે !-સૂત્ર
સંઘ બે પ્રકારે છે–ગૃહસ્થધર્મીઓને સમુદાય અને અણગારેને સમુદાયઃ શ્રમ પાસકો અને શ્રમણ પાસિકાએ ગૃહસ્થ ધમિઓ છે. અને શ્રમણલિંગી નિગ્રો અને નિ ન્શિકાઓ અણગાર ધમિઓ છે. એમ સંઘ ચતુવિધ છે.
સંઘ બે પ્રકારે છે–સ્થિત અને ચર: શ્રમણોપાસકે અને શમણે પાસિકાઓ અગારવાસિ હેવાથી તે તે ગ્રામ વા નગરમાં સ્થિર, સ્થાથિ, સ્થાનિક સંઘ રૂપે છે અને વિહારકલ્પને અનુસારે ગ્રામ, નગર, વન, વિહાર, આકર, ખાણ, પર્વત, અરણ્ય વિગેરેમાં વિચરનારા શ્રમણ નિગ્રંથો અને શ્રમણ નિર્ગન્ધિકાએ ચર-જંગમ સંઘ છે. એમ સંઘ ચતુવિધ છે.
સંધ બે પ્રકારે છે–ભિક્ષાપજીવી, અને કર્મોપજીવી: શ્રમણભિક્ષુઓ અને શ્રમણભિક્ષુણીઓ પિજીવી સંઘ છે. અને શ્રમણે પાસ તથા શ્રમણે પાસિકાઓ અસિ, મણી અને કૃષિ રૂપ કર્મ અથવા શિલ્પાદિક કર્મ વિષે સ્વ-ઉધમપૂર્વક અર્થ ઉપાર્જન દ્વારા આજીવિકા ચલાવે છે, માટે કર્મોપજીવી સંઘ છે. આમ સંઘ ચતુર્વિધ છે.
વળી સંઘ ચાર પ્રકારે છે–સમ્યગ્દર્શન સામાયિક ધર્મારાધક, સમ્યગદ્ભુત સામાયિક ધર્મારાધક, દેશ સામાયિક ચારિત્ર ધર્મારાધક અને સર્વ સામાયિક ચારિત્ર ધર્મારાધકઃ એમ પણ સંઘ ચતુવિધ છે.
શ્રાવક, શ્રાવિકા, સાધુ સાધ્વીઃ એમ સંઘ ચતુર્વિધ છે.
૧૮૪
