________________
જનસ્વભાવનું અવલેાકન કરવું એ પણ પોતાનાં દ્રષ્ટિબિન્દુ ઉપર આધાર રાખે છે. આપણું દ્રષ્ટિબિન્દુ વિશાળ હાય કે સંકુચિત હોય તે ઉપર આપણા અવલેાકનના પરિણામેા આવે છે. મે' અમુક દ્રષ્ટિબિન્દુથી વતમાન પરિસ્થિતિને જોઈ છે અને એની ભવિષ્યની દિશા જે લાગી તે અત્ર તેાંધી છે. નવયુગમાં જૈન સમાજના પ્રશ્ના ખૂબ સંકીણ થવાના સંભવ છે અને પ્રત્યેક પરિસ્થિતિ અન્ય પરિસ્થિતિ પર પોતાની છાયા નાખવાની છે, એટલે જે પરિણામે આવવાનાં છે એમ દેખાય છે તેજ આવશે એવા દાવા કરવા તે તે। ધૃષ્ટતા કહેવાય, પણ તેટલા ખાતર આપણાં અવલેાકીના સંગ્રહ ન કરવા એ વાત કાંઇ ચેાગ્ય ન ગણાય. દાખલા તરીકે રાષ્ટ્રભાવના કે જ્ઞાતિસ`સ્થાનું ભવિષ્ય મેં મારી નજરે લખેલ હાય અને તે મારા અવલાકનનું પરિણામ હાય, છતાં નવયુગમાં એ તદ્દન જૂદાજ ઝેક લે, એ તદ્દન બનવા જોગ છે, અને તેમ થાય, તે તેની અસર આપણી અનેક સંસ્થા પર જરુર થાય જ તેમ હેાવાથી, અહીં જે વિચારસંગ્રહ કર્યો છે તે સામગ્રી સમીકરણ તરીકે ઉપયાગી થાય તેા પણ યુક્તજ છે.
વમાન અવલાકનનાં પરિણામેા જેવાં સૂઝયાં તેવાં આલેખ્યાં છે તેની સાથે ચેાગ્યાયેાગ્યતાના વિચાર કરવાના રહેતા નથી. આખા સમાજઝોકના પ્રશ્ન આવે ત્યાં એના ગુણદોષ પર વિચાર કરનાર એક વ્યક્તિ ક્રાણુ માત્ર? પણ જેવું થશે એમ લાગ્યું' તે સંગ્રહીત કરવાનું સકારણ ચેાગ્ય લાગ્યુ છે. સર્વ પ્રશ્તે। નવયુગને નવયુવક વિચારતા હેાય તે દ્રષ્ટિએ તેના મુખમાં મૂકેલ છે. એ અવલેાકનની જવાબદારી તેા લેખકનીજ છે, પણ તેનુ દ્રષ્ટિબિન્દુ નવયુવકની વિચારધારાને માર્ગે ચાલતું સતત જોવામાં આવશે.
પ્રેરણા માટે આપણે ભૂતકાળ તરફ ભલે નજર કરીએ, પણ પરિણામ માટે તે ભવિષ્યકાળ તરફજ નજર રાખવી રહી. એમ કરવામાં જે સમાજ ખેદરકાર રહે છે તેની પ્રતિ કાં તો સંકુચિત