________________
પ્રકરણ ૧૭ મું
સામાજિક ધર્મને અંગે કેટલાક અગત્યના મુદ્દાનો નવયુગ સાથે સંબંધ જોઈ ગયા. ધર્મના વિષયને અંગે ઘણું વક્તવ્ય છે, કારણકે સર્વ મુદ્દાઓની વિચારણામાં ધર્મને સીધે કે આડકતરે સંબંધ તે રહેવાનું જ છે. પણ વિષય એકદેશીય ન થઈ જાય તે ખાતર આપણે સામાજિક બાબતે પર જરા વિચારધારા ફેરવીએ. દરેક વિચારમાં ધાર્મિક પરિસ્થિતિને કેંદ્ર સ્થાને રાખીને જ વિચારણા કરવામાં આવશે.
પ્રાસ્તાવિક સ્વાભાવિક પ્રશ્ન થાય તે છે કે ધર્મને આટલું મહત્ત્વ નવયુગ આપશે ખરો ? એને કેંદ્રસ્થાને રાખશે? કે એને ગૌણ કરી દેશે? આ આખો ચાવીને પ્રશ્ન છે અને પહોંચી શકે તેટલી કલ્પના કરતાં નવયુગ ધર્મને ઘણું વધારે મહત્ત્વ આપશે એમ ચક્કસ દેખાય છે. અત્યારે જેમાં ધર્મ માનવામાં આવે છે તેને ઘણે ભાગ ઉડી જશે અથવા પરિવર્તન પામી જશે અને આ યુગના ત્રાજવાથી તોળવામાં આવશે તે નવયુગમાં ધર્મ જેવું કાંઈ