________________
પ્રકરણ ૧૧ મું
*
૧૨૫
આખી પ્રથા મૂળથી નાબૂદ થઈ જશે. મંદિર શાંતિનાં સ્થાન થઈ જશે અને વીતરાગ દશા કેવી હોઈ શકે એનાં એ જીવતાં દષ્ટાંતિ થઈ પડશે.
પૂજન કરનારાઓને માથે તે બે કે ફરજ હોય એ ખ્યાલ નહિ થાય, પણ સ્વેચ્છા ઉપર તે બાબત છેડતાં પૂજન મહિમા વધશે અને દેખાવ કરતાં હૃદયંગત થશે. મહાપૂજાઓ થશે તે તેમાં તાલબદ્ધતા અને માનસવિદ્યાને અભ્યાસ જોઈ શકાય તેવો અભિનવ આકાર તે લેશે. પૂજન કરનારમાં ગંભીરતા ઘણી આવી જશે અને મંદિર એ સ્વર્ગનાં સોપાન છે એવી ભાવના વધવા સાથે એનું સૌનું ગૌરવ વધશે.
મંદિરમાં ધ્યાન કેમ થાય, મુદ્રાઓ કેમ થાય, એનાં મૂળ કારણે અને હેતુઓ શાં છે, તેના પર મંદિરની આસપાસના ખુલ્લા ભાગમાં લાક્ષણિક પાઠ આપવામાં આવશે. તે સંબંધી સાહિત્ય ભાષણ અને પુસ્તકપ્રચાર ખૂબ વધતા જશે અને આશાતના આદિના સ્વરૂપે મૂળ મુદ્દાને અનુસરીને સુઘડતા આરોગ્ય અને સ્વચ્છતાના ધેરણ ઉપર એવી સુંદર રીતે મૂકવામાં આવશે કે એ બેજા રૂપ ન લાગતાં જનતા એને માનથી–પ્રેમથીગૌરવથી વધાવી લેશે.
તીર્થસ્થાને તીર્થસ્થાનેને મહિમા વધશે, પણ તીર્થો ઝઘડાનું રૂપ નહિ લે. ત્યાં જે જૈન આવે તે પૂજા કરી શકશે. એણે કયા વિધિ પ્રમાણે પૂજન કરવું તે પ્રત્યેકની ઈચ્છા ઉપર છોડવામાં આવશે અને જનતામાં પરસ્પરના તરફ માન અને સભ્યતાના આદર્શો એટલા વધી જશે કે એકબીજાને કચવાટ ન થાય તેમ રસ્તાઓ કરી લેશે. ઉદારતા જ્યારે વિચારમાર્ગમાં